Warsztaty prawnicze

Pierwsze pisma

Tekst pochodzi z numeru: 1 (139) styczeń 2013

Małgorzata Buszko, dr Maciej Bogusławski

Pisanie pism to dla praktykanta zwykle nie lada wyzwanie. Nawet najlepsi studenci mają na początku problemy z zastosowaniem w praktyce materiału, który opanowali w trakcie studiów. Nie powinno to zaskakiwać, skoro nierzadko pierwszą i jedyną okazją dla studenta do opracowania dłuższej wypowiedzi pisemnej jest napisanie pracy magisterskiej. Obecną sytuację można w pewnej mierze tłumaczyć sposo­bem kształcenia na polskich uniwersytetach, który jest zorientowany na rozwijanie u studentów wiedzy teoretycznej. Wykładowcy starają się przekazać studentom jak najwięcej wiadomości, zapominając czasami, że sama znajomość przepisów jest dla prawnika niewystarczająca. Dobry prawnik musi posiadać umiejętność jasnego formułowania myśli, zarówno w mowie, jak i w piśmie, oraz logicznego argumento­wania swojego stanowiska.

Dla studentów oraz świeżo upieczonych absolwentów dodatkową trudnością jest konieczność zacho­wania warunków formalnych każdego pisma, czego wymagają obowiązujące przepisy. Sytuacja jest tym bardziej skomplikowana, że regulacje mogą różnić się na gruncie poszczególnych postępowań, a przepisy mogą przewidywać surowsze wymagania w zależności od rodzaju pisma (np. ze względu na to, czy jest to pozew, zażalenie, czy też pismo zawierające jedynie wniosek dowodowy). Ponadto należy zawsze pamiętać o przepisach regulujących zagadnienia związane ze sporządzaniem i wymianą pism, tj. sposobach doręczania, liczenia terminów itp.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze wskazówki, które będą pomocne w samodzielnym opracowywaniu pism. Dzięki nim szybko opanujecie zasady formalne pisania pism, a tym samym będziecie mogli cały swój czas i energię poświęcić merytorycznej warstwie tekstu.

Uwagi ogólne (a nie: zbędne ogólniki!)

Niezależnie od tego, czy Wasze pierwsze zadanie polega na przygotowaniu projektu prostego pisma procesowego, notatki, pisemnej informacji, czy memorandum, powinniście pamiętać o przestrzeganiu kilku podstawowych zasad.

Pismo jako wizytówka

Powiedzenie: „nie oceniaj książki po okładce”, możecie wsadzić między bajki. W pracy czy w czasie odbywania praktyk wszystko, co robicie, świadczy o Was i wpływa na to, w jaki sposób jesteście odbierani. Ta sama zasada w równym lub nawet w większym stopniu (!) dotyczy sporządzanych przez Was pism. Często zdarza się, że wysyłane pismo stanowi pierwszą, a może nawet jedyną formę kontaktu, a tym samym jego odbiorca wyrobi sobie o Was opinię właśnie na jego podstawie. Pamiętaj o tej podstawowej regule. Wygospodaruj czas, by upewnić się, że pismo nie zawiera literówek i wygląda estetycznie.

Język

Właściwy dobór słów i odpowiednie posługiwanie się językiem są niezwykle istotne w pracy prawnika. Ma to szczególne znaczenie w przypadku pism. Odbiorca bowiem nie ma możliwości dopytać o to, co faktycznie „mieliśmy na myśli”. W przypadku wyrażania naszego poglądu w piśmie nie możemy również liczyć na to, że kontekst sytuacyjny pozwoli na doprecyzowanie naszego stanowiska.

Powinniśmy dbać więc o to, by nasza wypowiedź była w najwyższym stopniu precyzyjna. Należy unikać słów wieloznacznych oraz zwrotów niedookreślonych, które mogą wywoływać wątpliwości co do treści naszego przekazu.

Dużym problemem wśród osób, które dopiero zdobywają doświadczenie w zakresie redagowania pism, jest posługiwanie się językiem potocznym lub figurami stylistycznymi, które są właściwe literaturze pięknej. W pismach oficjalnych należy unikać posługiwania się metaforami czy związkami frazeologicznymi.

Równie ważne jest, by zawsze posługiwać się językiem uprzejmym, nawet wtedy, gdy pomiędzy nami a odbiorcą pisma istnieją sprzeczne interesy. Zbyt agresywny ton wypowiedzi może świadczyć o niskim poziomie kultury osobistej, a atak o charakterze personalnym może wynikać z braku argumentów o charakterze merytorycznym.

Powyższe nie oznacza, że nie wypada formułować swoich racji w sposób stanowczy i dobitny. Ważne jest jednak, by przy przedstawianiu swoich wywodów nikogo nie obrażać.

Kompozycja tekstu

Zdarza się, że pomimo posłużenia się trafnymi argumentami sposób sporządzenia pisma utrudnia lub nawet uniemożliwia jego zrozumienie. Dlatego ważne jest, by poza merytorycznym aspektem wypowiedzi zadbać także o prawidłowy układ tekstu.

Ważna jest zarówno graficzna strona pisma, jak i logiczne uporządkowanie wypowiedzi. Przede wszystkim każde pismo musi być przejrzyste i czytelne.

Pamiętajmy zawsze o oznaczeniu daty i miejsca sporządzenia pisma (w prawym górnym rogu),wskazaniu adresata i nadawcy oraz o jego prawidłowym zatytułowaniu. To ostatnie jest ­szczególnie ważne w przypadku pism procesowych. Tekst nie powinien być pisany „ciągiem” – niezwykle ważne jest graficzne wyodrębnienie akapitów lub punktów, jeśli charakter przekazywanych informacji za tym przemawia. Dzięki odpowiedniemu podzieleniu tekstu całość będzie łatwiejsza w odbiorze.

Przy dłuższej wypowiedzi pisemnej pomocne może być zorganizowanie jej w odrębne rozdziały, z których każdy będzie poświęcony określonemu problemowi. Jako przykład rozsądnego podziału pisma można wskazać pozew, którego uzasadnienie podzielono na część dotyczącą opisu stanu faktycznego oraz część zawierającą uzasadnienie prawne żądania.

Umiejętne stosowanie akapitów nie ma wyłącznie waloru estetycznego. Akapity pomagają nam uporządkować wypowiedź, a odbiorcy – śledzić nasz tok rozumowania. Nie należy jednak popadać w skrajność i zaczynać każdego zdania od nowego akapitu, bowiem wówczas osiągniemy efekt odwrotny do zamierzonego – całość wypowiedzi będzie wydawała się fragmentaryczna i nie będzie układać się w logiczną i przemyślaną całość.

KONFIGURATOR LEGALIS

Stwórz system informacji prawnej dopasowany do Twoich potrzeb. Wybierz komentarze C.H.Beck, bazę prawa i narzędzia dopasowane do specyfiki Twojej pracy i korzystaj od razu.
KUP ONLINE →

 

Warunki formalne pisma

Każde pismo procesowe musi spełniać warunki formalne przewidziane w obowiązujących przepisach. W zależności od rodzaju postępowania wymogi, jakim musi odpowiadać nasze pismo, również będą się zmieniać.

 Lp.

WYMAGANIA FORMALNE DOTYCZĄCE PISM PROCESOWYCH NA GRUNCIE POSZCZEGÓLNYCH POSTĘPOWAŃ

KPC

KPK

KPA

(podanie)1

PostAdmU2

(pismo strony)

1.

oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników

oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy, której dotyczy

wskazanie osoby, od której pochodzi, oraz jej adres

oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników

2.

oznaczenie rodzaju pisma

oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo

oznaczenie rodzaju pisma

3.

osnowa wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności

treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem

wskazanie żądania

osnowa wniosku lub oświadczenia

4.

podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika

data i podpis składającego pismo

podanie wniesione pisemnie albo ustnie do protokołu powinno być podpisane przez wnoszącego, a protokół ponadto przez pracownika, który go sporządził

podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika

5.

wymienienie załączników

wymienienie załączników

UWAGA! Powyższe wymogi to jedynie elementy podstawowe, które musimy uwzględnić w naszym piśmie. W zależności od rodzaju postępowania i sporządzanego pisma możemy być zobowiązani do zachowania dalszych warunków.

Postępowanie cywilne:

  • ‰ jeśli pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sporu, pisma zaś dalsze – sygnaturę akt;
  • ‰ do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa (nie dotyczy pism wnoszonych w elektronicznym postępowaniu upominawczym);
  • ‰ określenie wartości przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia, jeżeli od tej wartości zależy właściwość rzeczowa sądu, wysokość opłaty lub dopuszczalność środka odwoławczego, a przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna;
  • ‰ dowód uiszczenia opłaty, jeśli była wymagana;
  • ‰ w przypadku pism przygotowawczych należy podać zwięźle stan sprawy, wypowiedzieć się co do twierdzeń strony przeciwnej i dowodów przez nią powołanych, wreszcie wskazać dowody, które mają być przedstawione na rozprawie, lub je załączyć;
  • ‰ do pisma procesowego należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych.

Kodeks postępowania administracyjnego:

  • ‰ podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno być uwierzytelnione przy użyciu mechanizmów określonych w art. 20a ust. 1 albo ust. 2 ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne3 oraz zawierać dane w ustalonym formacie, zawartym we wzorze podania określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie podań według określonego wzoru;
  • ‰ dodatkowe wymagania mogą określać przepisy szczególne, np. Ordynacja podatkowa4, ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym5, ustawa o świadczeniach rodzinnych6.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi:

  • ‰ gdy pismo strony jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku adresu do doręczeń lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sprawy, pisma zaś dalsze – sygnaturę akt;
  • ‰ należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa;
  • ‰ należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich stronom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych.

PAMIĘTAJ! Na początku praktyk prawdopodobnie nie będziecie samodzielnie sporządzali tzw. pism kwalifikowanych (np. pozew, apelacja, skarga kasacyjna). Nie zapominajcie jednak, że w przypadku tego rodzaju pism konieczne jest zachowanie dalszych warunków!

Niezachowanie warunków formalnych pisma lub nieopłacenie go, w przypadku gdy taka opłata jest wymagana, jest brakiem formalnym, który ma niezwykle doniosłe konsekwencje.

Gdy pismo procesowe zawiera braki, przewodniczący zwykle wzywa do jego poprawienia lub uzupełnienia w ciągu 7 dni, a następnie nadaje pismu dalszy bieg (gdy poprawimy lub uzupełnimy je w terminie, pismo wywoła skutki od chwili jego wniesienia) lub je zwraca (gdy termin na poprawienie lub uzupełnienie pisma upłynie bezskutecznie).

Jako praktykanci będziecie sporządzali projekty pism dla profesjonalnych pełnomocników, a to oznacza, że wymaga się od Was większej staranności. Przepisy mogą zawierać regulacje szczególne dotyczące pism sporządzanych przez profesjonalistów. Przykładowo, jeśli pismo wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego nie zostało należycie opłacone, co do zasady przewodniczący zarządzi jego zwrot bez wezwania do uiszczenia opłaty. Uiszczenie brakującej opłaty w terminie tygodniowym spowoduje wprawdzie, że pismo wywoła skutek od daty pierwotnego wniesienia, jednakże skutek taki nie nastąpi w przypadku kolejnego błędu. W praktyce może to mieć poważne konsekwencje. Może się nawet okazać, że kilkudniowe spóźnienie spowodowało, że wierzytelność, której chcieliśmy dochodzić na drodze postępowania sądowego, przedawniła się.

UWAGA! W przypadku niektórych pism kwalifikowanych błędy formalne mogą od razu spowodować ich odrzucenie (np. nieopłacona apelacja w postępowaniu cywilnym).

Doręczanie pism do sądu7

Wasze pismo nie wywoła skutków prawnych, jeśli zostanie wniesione po terminie lub z pominięciem przepisów ustanawiających zasady wnoszenia pism.

Przede wszystkim zawsze musicie się upewnić, że pismo zostało prawidłowo zaadresowane. W tym miejscu należy przypomnieć, że w przypadku pism procesowych chodzi nie tylko o poprawne oznaczenie adresata, wskazanie ulicy, numeru budynku, kodu pocztowego itd. Musicie pamiętać, że niektóre pisma wnosi się „za pośrednictwem”.

Postępowanie cywilne:

– apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem (art. 369 § 1 KPC);

– skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie, w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem stronie skarżącej (art. 3985 §  KPC);

– skargę wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się8 (art. 4246 § 1 KPC);

– odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji (art. 4779 § 1 KPC);

– odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu wnosi się za jego pośrednictwem do sądu ochrony konkurencji i konsumentów w terminie dwutygodniowym od dnia doręczenia decyzji (art. 47928 § 2 KPC).

Kodeks postępowania karnego:

– środek odwoławczy wnosi się na piśmie do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie (art. 428 § 1 KPK);

– strona wnosi kasację do Sądu Najwyższego za pośrednictwem sądu odwoławczego (art. 525 § 1 KPK).

Kodeks postępowania administracyjnego:

– odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję (art. 129 § 1 KPA).

Postępowanie przed sądami administracyjnymi:

– skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 PostAdmU);

– wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 87 § 3 PostAdmU);

– skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem (art. 177 § 1 PostAdmU);

– skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wnosi się do sądu, który wydał zaskarżone orzeczenie, w terminie dwóch lat od dnia jego uprawomocnienia się (art. 285f § 1 PostAdmU).

Zwykle gdy wnosimy pismo do sądu, mamy obowiązek załączenia jego odpisów dla drugiej strony/pozostałych uczestników lub dodatkowe odpisy dla sądu. Jednak, jak to bywa w przypadku każdej reguły, także od powyższej zasady przepisy wprowadzają wyjątki.

Artykuł 132 § 1 KPC stanowi, że „w toku sprawy adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa doręczają sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism procesowych z załącznikami”. Jeśli w danej sprawie obie strony ustanowiły pełnomocników procesowych, będą oni obowiązani doręczać sobie nawzajem pisma procesowe z załącznikami, zaś do pisma wysłanego do sądu dołączą jedynie dowód doręczenia drugiej stronie odpisu albo dowód jego wysłania przesyłką poleconą.

Wyjątek ten nie dotyczy jednak pism kwalifikowanych, takich jak: pozew wzajemny, apelacja, skarga kasacyjna, zażalenie, sprzeciw od wyroku zaocznego, sprzeciw od nakazu zapłaty, zarzuty od nakazu zapłaty, wniosek o zabezpieczenie powództwa, skarga o wznowienie postępowania, skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i skarga na orzeczenia referendarza sądowego, które należy złożyć w sądzie z odpisami dla strony przeciwnej.

PAMIĘTAJ! Regulacja ta odnosi się do pism wymienianych w toku sprawy, a więc pozew zawsze kierujemy do sądu!

Cały trud związany z przygotowaniem dobrego pisma pójdzie na marne, jeśli nie zostanie zachowany termin przewidziany na jego wniesienie. W zależności od tego, z jakiego rodzaju terminem mamy w konkretnym przypadku do czynienia, jego niedotrzymanie spowoduje określone konsekwencje. W zależności od zastosowanego kryterium terminy możemy podzielić na:

  • ‰ terminy ustawowe: czyli te, które zostały określone w przepisach prawa (nie można ich zmieniać!);
  • ‰ terminy sądowe: czyli te, które w toku postępowania ustala sąd lub przewodniczący; jego bieg rozpoczyna się od ogłoszenia w tym przedmiocie postanowienia lub zarządzenia, a gdy kodeks przewiduje doręczenie z urzędu – od jego doręczenia;

lub

  • ‰ terminy instrukcyjne: wyznaczane są zwykle w celu zapewnienia sprawnego toku postępowania, a ich przekroczenie nie powoduje dla strony negatywnych skutków procesowych;
  • ‰ terminy zawite: czynność dokonana po upływie terminu zawitego nie wywołuje skutków prawnych, jednakże w określonych przypadkach strona może żądać przywrócenia terminu;
  • ‰ terminy prekluzyjne: czynność dokonana po upływie terminu prekluzyjnego jest bezskuteczna, terminy te nie podlegają przywróceniu.

Liczenie terminów

Dotrzymywanie terminów to dla prawnika podstawowy obowiązek. Dobrą zasadą jest takie organizowanie swojej pracy, aby wszystkie pisma wysłać przed ostatnim dniem terminu! Dzięki temu nawet wtedy, gdy okaże się, że nie skompletowaliśmy wszystkich załączników lub pismo wymaga uzupełnienia, będziemy mieli czas, by dokonać wszystkich potrzebnych poprawek. Ten jeden zapasowy dzień może was również uratować w sytuacji, gdy zorientujecie się, że popełniliście błąd przy obliczaniu terminu.

Poniżej przedstawiono sposoby liczenia terminów w prawie cywilnym oraz w postępowaniu cywilnym administracyjnym i karnym.

Prawo cywilne:

– jeżeli ustawa, orzeczenie sądu lub decyzja innego organu państwowego albo czynność prawna oznacza termin, nie określając sposobu jego obliczania, stosuje się przepisy art. 111–116 KC (art. 110 KC);

– termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło (art. 111 § 1 i 2 KC);

– termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Jednakże przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia (art. 112 KC);

– jeżeli termin jest oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca, rozumie się przez to pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca. Termin półmiesięczny jest równy piętnastu dniom (art. 113 § 1 i 2 KC);

– jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć (art. 114 KC);

– jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego (art. 115 KC);

– jeżeli skutki czynności prawnej mają powstać w oznaczonym terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o warunku zawieszającym. Jeżeli skutki czynności prawnej mają ustać w oznaczonym terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o warunku rozwiązującym (art. 116 § 1 i 2 KC).

Postępowanie cywilne:

– bieg terminu wyznaczonego przez sąd lub przewodniczącego (termin sądowy) rozpoczyna się od ogłoszenia w tym przedmiocie postanowienia lub zarządzenia, a gdy kodeks przewiduje doręczenie z urzędu – od jego doręczenia (art. 164 KPC);

– terminy oblicza się według przepisów prawa cywilnego. Oddanie pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu. To samo dotyczy złożenia pisma przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej albo przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego oraz przez członka załogi polskiego statku morskiego u kapitana statku (art. 165 § 1, 2 i 3 KPC);

– przewodniczący może z ważnej przyczyny przedłużyć lub skrócić termin sądowy na wniosek zgłoszony przed upływem terminu, nawet bez wysłuchania strony przeciwnej (art. 166 KPC).

Postępowanie administracyjne (art. 57 KPA):

– jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu;

– terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu;

– terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca;

– jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni;

– termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:

a) wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu administracji publicznej, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru,

b) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego,

c) złożone w polskim urzędzie konsularnym,

d) złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej,

e) złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku,

f) złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego.

Postępowanie karne:

– czynność procesowa dokonana po upływie terminu zawitego jest bezskuteczna. Zawite są terminy do wnoszenia środków zaskarżenia oraz inne, które ustawa za zawite uznaje (art. 122 § 1 i 2 KPK);

– do biegu terminu nie wlicza się dnia, od którego liczy się dany termin. Jeżeli termin jest oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach, koniec terminu przypada na ten dzień tygodnia lub miesiąca, który odpowiada początkowi terminu; jeżeli w danym miesiącu nie ma takiego dnia, koniec terminu przypada na ostatni dzień tego miesiąca. Jeżeli koniec terminu przypada na dzień uznany przez ustawę za dzień wolny od pracy, czynność można wykonać następnego dnia (art. 123 § 1, 2 i 3 KPK);

– termin jest zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego, w polskim urzędzie konsularnym lub złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej albo przez osobę pozbawioną wolności w administracji odpowiedniego zakładu, a przez członka załogi polskiego statku morskiego kapitanowi statku (art. 124 KPK);

– pismo omyłkowo wniesione przed upływem terminu do niewłaściwego sądu, prokuratora, organu Policji albo innego organu postępowania przygotowawczego uważa się za wniesione z zachowaniem terminu (art. 125 KPK).

Podsumowanie

W życiu często powtarzamy: „teoria to jedno, a praktyka to zupełnie coś innego”. Nie sposób temu zaprzeczyć. Doświadczenie uczy, że przekuwanie wiedzy teoretycznej nabytej na uniwersytecie w praktykę stanowi ogromne wyzwanie i problem dla każdego, nawet najbardziej wybitnego studenta. Oczywiście niektórym wychodzi to lepiej, niektórym gorzej. Jedno natomiast jest pewne – żaden student prawa po ukończeniu wydziału prawa nie jest w stanie podjąć się samodzielnie, bez zdobycia dodatkowych praktycznych umiejętności, pracy profesjonalnego pełnomocnika. Pomijając uwagi dotyczące sposobu kształcenia studentów na polskich wydziałach prawa, należy stwierdzić, że w Polsce model ten (o czym była już mowa we wstępie) jest modelem opartym o przekazywanie głównie wiedzy teoretycznej. Wiedza teoretyczna niepoparta umiejętnościami praktycznymi w większości przypadków nie daje się wykorzystać w profesji radcy prawnego, adwokata czy sędziego. Tylko świadomość określonych zasad funkcjonowania tych zawodów i umiejętność prawidłowej interpretacji, a następnie subsumcji stanu faktycznego ustalonego w procesie stosowania prawa do normy prawnej, pozwala odpowiedzialnie realizować powierzone zadania. W konsekwencji szkolenie się prawnika i dostosowywanie się do zmiennej rzeczywistości winno mieć charakter ustawiczny. Tak samo jak dążenie do doskonalenia własnej wiedzy w celu jak najlepszej realizacji zdobytych dotychczas umiejętności.


Małgorzata Buszko – Aplikantka radcowska, prawnik w Kancelarii Radcowskiej Chmaj i Wspólnicy sp.k. Ukończyła z wyróżnieniem WPiA UW oraz kurs prawa amerykańskiego w Centrum Prawa Amerykańskiego na WPiA UW zorganizowany we współpracy z WP Uniwersytetu Floryda w Stanach Zjednoczonych. Aktualnie jest słuchaczką Podyplomowego Studium Prawa Spółek na WPiA UW.

dr Maciej Bogusławski – Radca prawny w OIRP w Warszawie oraz adiunkt w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie. Stały współpracownik Kancelarii Radcowskiej Chmaj i Wspólnicy sp.k., gdzie pełni funkcję Szefa Departamentu Prawa Zamówień Publicznych.

1   Żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia.

2   Ustawa z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej jako: PostAdmU.

3   W postępowaniu administracyjnym podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu, a także za pomocą innych środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej utworzoną na podstawie ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne; Dz.U. Nr 64, poz. 565 ze zm.

4   Ustawa z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa, tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.

5   Ustawa z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 647 ze zm.

6   Ustawa z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych, tekst jedn.: Dz.U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.

7   Lub odpowiednio organu, w zależności od rodzaju postępowania.

8   To jest skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.