Cechy umów konsumenckich – schemat
Orzecznictwo:
Pojęcie „głównych świadczeń stron”; uzasadnienie wyroku w sprawie o uznanie wzorca umowy za niedozwolony; powództwo przeciwko konsumentowi o realizację umowy a konstrukcja nadużycia prawa (wyr. SN z 8.6.2004 r., I CK 635/03, Legalis).
Abuzywność postanowień wzorca umowy zastrzegających dodatkowe opłaty ponoszone przez konsumenta (wyr. SN z 13.4.2012 r., I CSK 428/11, Legalis) „Koszty poniesione przez profesjonalistę powinny być uwzględnione w cenie usługi. Zastrzeganie wówczas dalszych opłat stanowi dodatkowy i nieuzasadniony zysk dla profesjonalisty”.
Definicja pojęcia wzorzec umowy; niedopuszczalność uznania niezłożenia reklamacji za zrzeczenie się roszczenia; treść instytucji przyrzeczenia publicznego (wyr. SA w Warszawie z 4.10.2011 r., VI ACa 281/11, Legalis): „1. Przedmiotem badania w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone są wzorce umów. Brak jest definicji pojęcia wzorzec umowy. Przepis art. 384 § 1 KC stanowi jednak, że ustalony przez jedną stronę wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzory umów, regulaminy wiążą drugą stronę, jeżeli zostały jej doręczone przy zawarciu umowy. Przepis ten ustanawia przesłanki związania drugiej strony umowy wzorcem umowy. Z treści tego przepisu wynika nadto, że wzorcem umowy są ustalone jednostronnie ogólne warunki umów, wzory umów, regulaminy. Cechą charakterystyczną wzorca umowy jest jego ustalenie tylko przez jedną stronę przyszłego stosunku prawnego. Ogólne warunki umów to sformalizowane zbiory ogólnych postanowień umownych uporządkowanych oraz usystematyzowanych według schematu przyjętego przez podmiot opracowujący ten wzorzec. Wzór umowy to z reguły formularz określający treść konkretnej umowy, w którym pozostawia się puste miejsca na zmienne elementy umowy. Regulamin pełni funkcję podobną do ogólnych warunków umów i określa funkcjonowanie czegoś, zasady korzystania z czegoś, tryb postępowania.
- Zrzeczenie się roszczeń następuje przez złożenie stosownego oświadczenia woli. Abuzywne jest więc postanowienie, które wyłącza rzeczywistą wolę konsumenta, przewidując z góry, że niezłożenie reklamacji oznacza zrzeczenie się roszczeń.
- Z natury uregulowania instytucji przyrzeczenia publicznego wynika, iż chodzi w nim o nieskomplikowaną relację prawną sprowadzającą się do prostego wykonania oznaczonej jednej czynności, za co obiecano nagrodę. Zaś złożony stosunek prawny składający się z kilkudziesięciu postanowień, nie mieści się w ramach przewidzianej w art. 919 KC. i n. instytucji przyrzeczenia publicznego”.
Powaga rzeczy osądzonej w sprawach o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone (wyr. SN z 16.9.2011 r., I CSK 676/10, Legalis): „Prawomocny wyrok oddalający powództwo o uznanie danego postanowienia wzorca umowy za niedozwolone nie korzysta z powagi rzeczy osądzonej w sprawie z powództwa innego uprawnionego podmiotu, niebędącego stroną poprzedniego procesu, o uznanie za niedozwolonego tego samego postanowienia wzorca umownego”.
Powyższy schemat pochodzi z publikacji Zobowiązania. Pytania. Kazusy. Tablice. Testy.