Warsztaty prawnicze

Tajemnica danych i informacji

Tekst pochodzi z numeru: 11 (137) listopad 2012

Radca prawny dr Mariusz Bidziński

Nieodzowną cechą związaną z wykonywaniem czynności w m.in. kancelariach radcowskich, adwokackich czy też notarialnych jest stały dostęp do obszernej bazy danych wrażliwych oraz licznych informacji poufnych, w tym również tajemnic przedsiębiorstw, informacji korporacyjnych, danych technicznych, parametrów patentowych oraz innych. Tak obszerne spektrum informacji, jakie powierza się kancelariom, powoduje konieczność wprowadzania szczególnych rozwiązań ochronnych, w tym zapewnienia odpowiedniego sprzętu oraz zabezpieczeń urządzeń i przepływu danych i informacji. Co więcej, znaczenie powierzanych kancelariom danych wymusza również przestrzeganie przez cały zespół kancelarii – bez względu na pełnione w jej ramach funkcje oraz zajmowane miejsce w hierarchii – zachowania szczególnych środków ostrożności, w tym postępowania z zachowaniem ściśle określonych procedur, dedykowanych dla tego typu danych i informacji. Brzmi to oczywiście niezwykle skomplikowanie i fakt – niejednokrotnie wiąże się ze znacznymi obciążeniami, ale pamiętajmy, że wykonujący zawód zaufania publicznego profesjonalni pełnomocnicy są powiernikami danych i informacji o szczególnym znaczeniu dla klientów. Stan taki implikuje wysoką ostrożność i wyklucza jednocześnie połowiczne, by nie powiedzieć „party­zanckie” rozwiązania.

Tytułem wstępu

Ciężar odpowiedzialności nie spoczywa wyłącznie na pełnomocniku. Istotne bądź szczególnie skomplikowane sprawy prowadzone są w ramach zespołów. W tym względzie dostęp do danych i informacji musi być w określonym uprzednio zakresie umożliwiony wszystkim członkom, a więc radcom, adwokatom, aplikantom oraz ich asystentom. Należy podkreślić, że klienci darzą kancelarię pełnym zaufaniem, a tym samym w żadnym wypadku nie mogą obawiać się o powierzone jej dane.

Obecnie, mając na względzie liczne próby oraz sposoby kradzieży danych i informacji, gwarancja poufności stanowi bazę w budowie właściwych relacji z klientami. Pomoc w zapewnieniu odpowiedniej ochrony stanowią liczne przepisy prawne chroniące poszczególne podmioty, jak również werbalizowane lub utrwalane dane i informacje. Obowiązujące w tym zakresie normy i zasady w pełni obejmują również praktykantów, którzy rozpoczynając współpracę z kancelarią, uzyskują niejednokrotnie dostęp do określonej kategorii danych i informacji przekazywanych przez klientów.

Tajemnica zawodowa

Obowiązek strzeżenia tajemnicy zawodowej, a tym samym zapewnienia bezpieczeństwa danych, wynika z obowiązujących przepisów prawnych. Tajemnica zawodowa adwokata, radcy prawnego czy notariusza pozostaje pod ochroną przepisów poszczególnych ustaw oraz zasad etyki regulujących wykonywanie danego zawodu. Przykładowo art. 3 RadPrU1 nakłada na nich obowiązek zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym dowiedzieli się w związku z udzieleniem pomocy prawnej. Tajemnica ta obowiązuje także w stosunku do dokumentów. Niemniej jednak, jak podkreślił SA w Warszawie, dokumentami zawierającymi tajemnicę radcy prawnego będą tylko takie dokumenty, pisma czy też notatki, które zawierają treści, o których radca prawny dowiedział się w związku z udzieleniem pomocy prawnej, i które dotyczą przedmiotu świadczonej pomocy prawnej2. Analogiczne rozwiązania przyjęte zostały w Prawie o adwokaturze3. W myśl art. 6 PrAdw adwokat zobligowany jest zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej. Co ważne, w obu przypadkach obowiązek ten nie może zostać ograniczony w czasie, a co za tym idzie – trwa nawet po ustaniu stosunku prawnego, z którego wynikał dostęp do informacji i danych. Nadto ewentualne zwolnienie nie może dotyczyć obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej co do faktów, o których radca bądź adwokat dowiedział się, udzielając pomocy prawnej lub prowadząc sprawę. Znaczenie tego obowiązku podkreślają w szczególności słowa roty ślubowania. Jedyny wyjątek w kontekście obowiązku zachowania tajemnicy stanowią informacje udostępniane na podstawie przepisów ustawy z 16.11.2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu4.

Tajemnicy zawodowej poświęcono także tytuł II w rozdziale III Kodeksu etyki radcy prawnego. Rozwinięto w nim postanowienia ustawy, wskazując m.in., że obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej obejmuje nie tylko zakaz ujawnienia informacji, lecz także skorzystania z nich w interesie własnym bądź osoby trzeciej. Radca prawny obowiązany jest ponadto zabezpieczyć uzyskane informacje przed niepowołanym ujawnieniem. Dotyczy to także odpowiedniego sposobu przekazywania informacji, który zapewnia zachowanie ich poufności. Wykorzystanie środków przekazu niegwarantujących zachowania poufności wymaga uprzedniego powiadomienia o tym klienta (podobnie: Zbiór zasad etyki adwokackiej).

Naruszenie wspomnianych postanowień stanowi podstawę do pociągnięcia radcy doodpowiedzialności dyscyplinarnej. Może ono powodować również odpowiedzialność karną. Zgodnie z art. 266 § 1 KK kto wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Pod uwagę należy wziąć także odpowiedzialność cywilną z tytułu bezprawnego naruszenia dobra osobistego(art. 23 i 24 KC), jeżeli niedochowanie tajemnicy doprowadziło do naruszenia czci, wizerunku czy innego rodzaju dobra osobistego.

Reasumując, można wskazać, że profesjonalni pełnomocnicy, a więc de facto opiekunowie młodych adeptów sztuki prawniczej – praktykantów – chronieni są szczególnie, w odróżnieniu od innych pracowników kancelarii. Ich status wynika z wykonywania zawodu zaufania publicznego oraz wagi świadczonych usług – pomocy. Tak szeroka ochrona nie przysługuje praktykantom, jakkolwiek należy pamiętać, że też zakres posiadanych informacji jest z założenia inny.

Tajemnica zawodowa a środki dowodowe

Bezwzględny charakter tajemnicy zawodowej znajduje odzwierciedlenie we wszystkich procedurach sądowych z wyjątkiem karnej. Zgodnie z art. 261 § 2 KPC świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Analogiczna regulacja znajduje się w art. 83 § 2 KPA.

W postępowaniu karnym sąd może zwolnić świadka będącego notariuszem, adwokatem, radcą prawnym czy doradcą podatkowym z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej jedynie w przypadku, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu.

Nie dotyczy to jednak obrońcy oraz adwokata reprezentującego zatrzymanego. Przepis art. 178 pkt 1 KPK zawiera bezwzględny zakaz dowodowy przesłuchiwania tych osób co do faktów, o których dowiedziały się, udzielając porady prawnej lub prowadząc sprawę. Zakaz ten dotyczy także notatek, akt czy też ograniczenia zastosowania podsłuchu procesowego. Stanowi on gwarancję procesową, że informacje, które oskarżony przekaże obrońcy po to, by ten mógł obrać skuteczną linię obrony, nie zostaną wykorzystane przeciwko niemu.

A zatem i w tym względzie pełnomocnicy zawodowi są szczególnie chronieni. Ochrona taka nie dotyczy praktykantów, jakkolwiek mogą oni powoływać się na inne przepisy, w tym dotyczące tajemnicy związanej z wykonywaną pracą.

KONFIGURATOR LEGALIS

Stwórz system informacji prawnej dopasowany do Twoich potrzeb. Wybierz komentarze C.H.Beck, bazę prawa i narzędzia dopasowane do specyfiki Twojej pracy i korzystaj od razu.
KUP ONLINE →

 

Źródła i rodzaje pozyskiwanych informacji i danych

W ramach pomocy prawnej, w tym także asystowania profesjonalnym pełnomocnikom, praktykanci będą pozyskiwali liczne informacje. Większość z tych informacji stanowić będzie dane, których nie należy przekazywać osobom trzecim, niezwiązanym w jakikolwiek sposób z kancelarią i klientem. Tę prawidłowość, a więc niejako obowiązek milczenia, należy wpoić sobie od pierwszego dnia funkcjonowania w kancelarii. Co więcej, dla bezpieczeństwa własnego, naszego opiekuna oraz klienta przyjąć możemy założenie, że wszelkie pozyskane informacje są tajemnicą, bez względu na okoliczności ich uzyskania oraz potencjalne znaczenie.

W tym miejscu warto również podkreślić w odniesieniu do pozyskiwanych danych i informacji rozumienie słowa „znaczenie”. W żadnym wypadku nie starajmy się dokonywać własnych, subiektywnych interpretacji tego, co jest ważne, istotne, newralgiczne lub co jest, a co nie jest tajemnicą. Nie leży w kompetencjach praktykanta, ale również innych poza bezpośrednio umocowanym pełnomocnikiem, dokonywanie oceny tego, co jest powszechnie wiadome i znane publicznie, a co raczej warto byłoby zachować w tajemnicy. Szczególna ostrożność w tym przypadku jest niejednokrotnie związana z tzw. ostrożnością procesową. Jako jeszcze młodzi i niedoświadczeni prawnicy nie posiadamy tak wysublimowanego i asertywnego zmysłu jak nasi starsi koledzy i koleżanki z pracy i nie wiemy, kiedy jedno słowo czy też jedna informacja może odmienić bieg całego procesu przed sądem lub przechylić szalę na drugą stronę w procesie negocjacji. Język, jakim posługują się pełnomocnicy, nie jest wyłącznie kompilacją kilku czy kilkunastu przypadkowo dobranych wyrazów pozwalających w efekcie końcowym na wyrażenie swojego stanowiska w formie jedno- lub wielokrotnie złożonego zdania. W sądzie, urzędzie czy też podczas negocjacji każde słowo, każda pauza, ale i samo zachowanie stron ma istotne znaczenie. W efekcie perfekcyjne dobieranie używanego słownictwa i odpowiednio przemyślane korzystanie z posiadanych danych i informacji jest na wagę złota. Z drugiej strony bezmyślne ujawnienie drugiej stronie tajemnic i informacji poufnych naszego klienta wiąże się z istotnymi konsekwencjami nie tylko zawodowymi, ale również finansowymi.

Konkludując, daleko posunięta ostrożność i rozwaga są w tym przypadku najcenniejszym atutem i orężem również młodego prawnika praktykanta.

Tajemnica w procesie negocjacji

W Kodeksie cywilnym odnajdujemy szczególną regulację odpowiedzialności za naruszenie obowiązku poufności danych uzyskanych w trakcie prowadzenia negocjacji. Ma ona na celu ograniczenie wykorzystywania dla własnych celów informacji uzyskanych w toku rokowań. Zgodnie z art. 72§ 1 KC, jeżeli w toku negocjacji strona udostępniła informacje z zastrzeżeniem poufności, druga strona jest obowiązana do nieujawniania i nieprzekazywania ich innym osobom oraz do niewykorzystywania tych informacji dla własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej.

W konsekwencji na skutek czynności faktycznej, jaką jest udostępnienie informacji pomiędzy negocjującymi podmiotami i zastrzeżenie ich poufności (chociażby w dorozumiany sposób), powstaje stosunek zobowiązaniowy. Wierzycielem jest osoba udostępniająca informacje, a dłużnikiem jej kontrahent. Świadczenie polega natomiast na zaniechaniu ujawniania, przekazywania oraz wykorzystywania do własnych celów tych informacji, które strona zastrzegła jako poufne. Odpowiedzialność ta ma więc charakter kontraktowy, na co wskazuje również możliwość odmiennego ukształtowania wskazanego obowiązku przez strony.

Nieco odmiennie niż przy klasycznej odpowiedzialności kontraktowej zostały jednak ukształtowane roszczenia uprawnionego. W razie ujawnienia poufnych danych uprawniony może żądać od drugiej strony naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez nią korzyści (72§ 2 KC). W przypadku żądania wydania uzyskanych korzyści strona, której informacje zostały wykorzystane, nie musi więc wykazywać istnienia szkody.

Wątpliwości budzi natomiast czasowy zakres odpowiedzialności za zachowanie w tajemnicy poufnych informacji. W doktrynie przyjmuje się, że obowiązek ten trwa bez względu na fakt zawarcia umowy do chwili, gdy ustanie potrzeba ochrony poufności przekazanej informacji lub uchyli go strona negocjacji, która zastrzegła poufność.

Dane wrażliwe

Przetwarzając dane udostępnione przez klientów kancelarii, należy pamiętać również o szczególnym reżimie tzw. danych wrażliwych. Ustawa z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych5 wyróżnia dwa rodzaje danych osobowych. Są to tzw. dane zwykłe oraz dane wrażliwe (inaczej: dane sensytywne), które podlegają szczególnej ochronie. Te pierwsze zostały wskazane w art. 6 OchrDanychU, który stanowi, że „w rozumieniu ustawy za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej”. Natomiast jako dane wrażliwe określa się dane wskazane w art. 27 OchrDanychU. Są to informacje o:

  • ‰ pochodzeniu rasowym lub etnicznym,
  • ‰ poglądach politycznych, przekonaniach religijnych lub filozoficznych,
  • ‰ przynależności wyznaniowej, partyjnej lub związkowej,
  • ‰ stanie zdrowia,
  • ‰ kodzie genetycznym,
  • ‰ nałogach,
  • ‰ życiu seksualnym,
  • ‰ dotyczące skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.

Informacje te zostały uznane za dane wrażliwe z uwagi na szczególne znaczenie dla ochrony prywatności każdego człowieka. Przetwarzanie wymienionych informacji dopuszczalne jest wyłącznie w przypadkach wymienionych w ustawie (m.in. gdy osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę na piśmie; gdy inna ustawa zezwala na przetwarzanie takich danych bez zgody osoby, której dane dotyczą, i stwarza pełne gwarancje ich ochrony; gdy przetwarzanie dotyczy danych, które zostały podane do wiadomości publicznej przez osobę, której dane dotyczą; gdy przetwarzanie dotyczy danych, które są niezbędne do dochodzenia praw przed sądem).

Zgodnie z przepisami karnymi zamieszczonymi w ustawie za niedopuszczalne lub nieuprawnione przetwarzanie danych osobowych grozi kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Natomiast w przypadku niedopuszczalnego lub nieuprawnionego przetwarzania tzw. danych wrażliwych grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.

Jak to zostało wskazane powyżej, ochrona danych wrażliwych jest niezwykle istotna, ale również trudna. Najczęściej pojawiają się one w sprawach odszkodowawczych, związanych z naruszeniem dóbr osobistych, dobrego imienia firmy, ale również w szeroko rozumianych sprawach rodzinnych (przysposobienie, opieka, rozwód, separacja). Szczególnie sensytywne dane i informacje występują w sprawach związanych z przemocą, w tym przemocą seksualną, jak również ze zjawiskiem mobbingu i dyskryminacji. Na tym polu, to jest przy asystowaniu przez praktykanta w tak szczególnych postępowaniach, konieczna jest szczególna ostrożność w posługiwaniu się danymi, zwłaszcza personifikującymi dany podmiot. Co więcej, przy tego typu sprawach należy również uzbroić się w cierpliwość, a niejednokrotnie zacisnąć zęby. Niejednokrotnie przekazywane przez strony kategorie danych implikują konieczność uodpornienia się przez praktykantów pod względem psychicznym i emocjonalnym. Należy zwrócić uwagę na to, że klient, informując nas o swoim życiu i doznaniach osobistych związanych z daną sprawą, nie oczekuje od nas współczucia i pocieszenia, lecz chłodnej oceny pod względem prawnym oraz przedstawienia racjonalnej drogi wyjścia z zaistniałej sytuacji.

Klauzule poufności

Zgodnie z art. 13 KERP radca prawny współpracujący przy wykonywaniu zawodu z innymi osobami obowiązany jest wymagać od tych osób zachowania tajemnicy na zasadach obowiązujących jego samego i wyraźnie je do tego zobowiązać. W konsekwencji każda osoba rozpoczynająca praktyki w kancelarii jest obowiązana do podpisania klauzuli o obowiązku zachowania poufności. Zobowiązuje się w niej przede wszystkim do nieujawniania i niewykorzystywania informacji, które zdobyła podczas odbywanych praktyk.

Zakres przedmiotowy klauzuli jest zazwyczaj szeroki i obejmuje wszelkie informacje, dane i dokumenty, z którymi będzie miał styczność praktykant. Nie odnosi się to wyłącznie do informacji dotyczących klientów, ale również pracy w kancelarii. „Niezachowanie poufności” może być więc rozumiane także jako wszelka działalność sprzeczna z interesem kancelarii, w tym udostępnianie lub wykorzystywanie bez zgody kancelarii informacji dotyczących sposobu i zakresu prowadzonych przez kancelarię spraw, know-how, systemów prowadzenia postępowań czy oryginalnych koncepcji rozwiązań prawnych.

W przypadku naruszenia zasad poufności praktykant może być pociągnięty do odpowiedzialności. Sankcje za naruszenie mogą zostać określone w samej klauzuli, np. w postaci zastrzeżenia kary umownej. W innym wypadku kancelaria będzie mogła ubiegać się o odszkodowanie w wysokości poniesionych strat i utraconych korzyści na zasadach ogólnych, z tytułu odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

Wpływ naruszenia tajemnicy na wizerunek kancelarii

O powadze obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej wynikającej z ustawy o ustroju adwokatury czy ustawy o radcach prawnych wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy, stwierdzając, że obejmuje on nie tylko to, czego prawnik dowiedział się od swego klienta, lecz również wszelkie informacje, skądkolwiek otrzymane – w tym również własne spostrzeżenia6.

Cytowane wyżej regulacje wskazują, że naruszenie obowiązku zachowania poufności może przybrać postać odpowiedzialności dyscyplinarnej, cywilnej czy nawet karnej. Przede wszystkim naruszone zostaje jednak zaufanie klientów. Ma to olbrzymi wpływ na wizerunek kancelarii, mogący prowadzić do zaprzestania prowadzenia działalności w zakresie świadczenia pomocy prawnej. Zgodnie z uchwałą Krajowej Rady Radców Prawnych wykonywanie zawodu zaufania publicznego, jakim jest zawód radcy prawnego, musi opierać się na pełnym zaufaniu klienta, które uzależnione jest od dochowania poufności.

Reasumując, przed podjęciem praktyki w kancelarii warto się zapoznać z kilkoma podstawowymi aktami prawnymi, które bezpośrednio bądź choćby pośrednio mogą mieć znaczenie dla sposobu i zakresu podejmowanych w czasie praktyk czynności. Warto zapoznać się z:

  • ‰ ustawą z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm.) oraz Kodeksem etyki radcy prawnego;
  • ‰ ustawą z 26.5.1982 r. – Prawo o adwokaturze (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r., Nr 146, poz. 1188 ze zm.) oraz Kodeksem etyki adwokackiej;
  • ‰ ustawą z 23.8.2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. Nr 171, poz. 1206 ze zm.);
  • ‰ ustawą z 16.2.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.);
  • ‰ ustawą z 16.11.2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276 ze zm.);
  • ‰ ustawą z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.);
  • ‰ ustawą z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.).

Mając na względzie liczne obszary, w jakich poszczególni praktykanci pozyskiwać mogą i będą w przyszłości wiedzę, ale również dane i informacje, których ochrona jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania kancelarii, jednym z pierwszych elementów jest podpisanie przez obie strony umowy o poufności. Nie ma jednego, komplementarnego wzorca umowy o zachowaniu poufności. Co do zasady każda kancelaria posiada umowę sporządzoną na własne potrzeby, w tym uwzględniającą specyfikę i spektrum przedmiotowo-podmiotowe jej pracy. Właśnie z tego względu warto wskazać przykładowe postanowienia umowne, jakie odnaleźć można w większości umów o poufności przedkładanych do podpisu praktykantom jeszcze przed dopuszczeniem do czynności.

Wzór umowy o poufności

Niniejsza Umowa zawarta została w _______  w dniu ______ 201_ roku, pomiędzy:

 Kancelaria

a

Praktykant

Kancelaria i Praktykant zwani są w dalszej części umowy osobno Stroną lub łącznie Stronami.

§ 1
Przedmiot klauzuli

1. Przedmiotem niniejszej klauzuli jest określenie wzajemnych praw i obowiązków Praktykanta i Kancelarii, wynikających z obowiązku zachowania poufności w czasie trwania współpracy Stron.

2. Poprzez pojęcie „niezachowania poufności” rozumie się wszelką działalność sprzeczną z interesem Kancelarii i jej Klientów, a w szczególności działalność polegającą na:

a. udostępnianiu lub wykorzystywaniu bez zgody Kancelarii danych technicznych dotyczących sposobu i zakresu prowadzonych przez Kancelarię spraw, a w szczególności know-how, systemów prowadzenia postępowań oraz oryginalnych koncepcji rozwiązań prawnych,

b. udostępnianiu lub wykorzystywaniu bez zgody Kancelarii poufnych danych dotyczących klientów Kancelarii,

c. kupowaniu pośrednio lub bezpośrednio akcji lub udziałów w podmiotach związanych z klientami Kancelarii, o których Praktykant dowiedział się w trakcie prowadzenia obsługi prawnej.

§ 2
Obowiązki

1. Praktykant zobowiązuje się do zachowania poufności oraz do należytego wykonywania obowiązków wynikających z niniejszej klauzuli, w szczególności do przestrzegania obowiązków, o których mowa w § 1 pkt 1 i 2 niniejszej klauzuli.

2. Praktykant zobowiązuje się do zachowania w tajemnicy wszelkich okoliczności i poufnych informacji, o których dowiedział się w związku z prowadzoną współpracą z Kancelarią.

3. Praktykant zobowiązuje się do zachowania w tajemnicy informacji dotyczących stosowanych przez Kancelarię zasad organizacji pracy, sposobu prowadzenia działalności, w tym świadczenia usług prawnych, oraz danych dotyczących klientów.

§ 3
Czas obowiązywania klauzuli

Obowiązek zachowania poufności obowiązuje przez cały czas trwania współpracy, jak również po zakończeniu przez Praktykanta współpracy z Kancelarią.

§ 4
Uprawnienie do zwolnienia z klauzuli

1. Kancelaria zastrzega sobie prawo do zwolnienia Praktykanta z obowiązku zachowania poufności, określonego w niniejszej klauzuli, w wypadku wystąpienia przyczyny uzasadniającej bezzasadność dalszego jej trwania.

2. Poza przypadkiem określonym powyżej Strony nie mogą odstąpić od niniejszej klauzuli ani też jej rozwiązać w żadnym czasie.

§ 5
Kary

1. W przypadku naruszenia przez Praktykanta obowiązku zachowania poufności określonego w przepisach niniejszej klauzuli, w szczególności w § 1 i § 2, w stosunku do Praktykanta może zostać skierowane roszczenie w zakresie pełnej wysokości poniesionych strat i utraconych korzyści.

2. W przypadku naruszenia przez Praktykanta obowiązku zachowania poufności określonego w przepisach niniejszej klauzuli, w szczególności w § 1 i § 2, Kancelaria podejmie stosowne kroki prawne przewidziane w obowiązujących przepisach, w szczególności zmierzające do:

a. zawiadomienia właściwych organów ścigania,

b. powiadomienia podmiotów, z którymi Praktykant podejmie współpracę, o dokonanych przez niego naruszeniach,

c. powiadomienia podmiotów, którym Praktykant w jakikolwiek sposób podlega, o dokonanych przez niego naruszeniach, w szczególności władz Uczelni lub samorządu zawodowego.

§ 6
Postanowienia końcowe

1. Klauzula została zawarta w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze Stron.

2. Wszelkie zmiany niniejszej klauzuli wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

3. Podpisując niniejszą klauzulę, Praktykant oświadcza, że zapoznał się z jej treścią oraz że wyraża zgodę na wszystkie jej postanowienia, a także iż podpisał i otrzymał taki sam egzemplarz umowy jak niniejszy egzemplarz.

4. Niniejsza klauzula sporządzona została w języku polskim i nie zawiera poprawek naniesionych ręcznie.

5. W przypadku sporów sądowych z tytułu niniejszej klauzuli zastrzega się właściwość sądu według siedziby Kancelarii.

6. Jeśli jakiekolwiek części postanowień lub postanowienia klauzuli zostałyby uznane przez obie Strony, sąd lub inną właściwą władzę za nieważne lub nienadające się do wykonania w całości lub części, pozostałe postanowienia klauzuli i pozostałe części kwestionowanych postanowień pozostaną w mocy.

7. W odniesieniu do postanowień uznanych za nieważne lub nienadające się do wykonania Strony będą negocjować w dobrej wierze w granicach obiektywnej wykonalności zastępcze postanowienia ważne i nadające się do wykonania, odzwierciedlające w sposób możliwie najwierniejszy zamiar Stron wyrażony w postanowieniu, które uznane zostało za nieważne albo niewykonalne.

Praktykant                               Kancelaria


Radca prawny dr Mariusz Bidziński – wspólnik w Kancelarii Radcowskiej Chmaj i Wspólnicy Sp.k., wykładowca SWPS w Warszawie.

1   Ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych, tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm., dalej jako: RadPrU.

2   Post. SA w Warszawie z 15.5.2008 r., II AKz 294/08, OSA 2010, Nr 3, poz. 12.

3   Ustawa z 26.5.1982 r. – Prawo o adwokaturze, tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r., Nr 146, poz. 1188 ze zm., dalej jako: PrAdw.

4   Tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. Nr 46, poz. 276 ze zm.

5   Tekst jedn.: Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm., dalej jako: OchrDanychU.

6   Uchwała SN z 29.11.1962 r., VI KO 61/62, OSNKW 1963, Nr 7–8, poz. 157.