Prawnicze stypendia zagraniczne. Część 2. Stypendium LL.M. Master of laws, czyli podyplomowe studia prawnicze za granicą
Rosnąca konkurencja na rynku prawniczym sprawia, że samo uzyskanie tytułu magistra prawa nie gwarantuje już sukcesu. Potrzeba ciągłego dokształcania i specjalizacji nigdy nie była bardziej widoczna, a odpowiedzią na nią jest coraz liczniejsza oferta kursów, konferencji, szkoleń itp. W tym artykule chcieliśmy zwrócić uwagę na studia LL.M. (Master of Laws), które dają jeden z najbardziej rozpoznawalnych tytułów prawniczych w skali międzynarodowej. A przy okazji stanowiący niewątpliwie atut w CV. W jaki sposób go uzyskać?
Po pierwsze: co to jest LL.M.?
LL.M. (łac. legum magister – magister prawa) to co do zasady roczne podyplomowe studia prawnicze ogólne lub specjalistyczne.
|
Osoby, które jednocześnie pracują i studiują, mają możliwość rozłożenia studiów na dwa lata lub odbycie ich w formie online, np. LL.M. in Computer and Communications Law na Uniwersytecie Queen Mary w Londynie1. |
W zależności od wybranego programu na danym uniwersytecie można uzyskać ogólny tytuł LL.M. lub tytuł ze specjalizacją, np. LL.M. in Law and Economics. Różnica pomiędzy programami polega najczęściej na dostępie studentów do prowadzonych zajęć. Wykłady w ramach ogólnych LL.M.-ów są często otwarte dla wszystkich studentów i wchodzą w podstawowy zakres nauczania na wydziale, natomiast LL.M.-y specjalistyczne są zarezerwowane dla wybranych osób, choć nie jest to regułą – nie stosuje się do niej np. Katolicki Uniwersytet w Leuven (Belgia). W związku z tym należy poważnie rozważyć zarówno tytuł, jaki dana uczelnia może zaoferować, jak i sposób przekazywania wiedzy i prowadzenia zajęć. Jednak najważniejszy przy wyborze odpowiednich studiów LL.M. winien być cel, jaki kandydat zamierza osiągnąć.
Na co należy zwracać uwagę przy wyborze studiów LL.M.?
Jednym z najważniejszych elementów, jakie należy wziąć pod uwagę, podejmując wyzwanie, jakim są studia LL.M., jest planowany program zajęć. Może się zdarzyć, że przedmioty wymienione w materiałach informacyjnych danego programu nie są z góry określone i stanowią jedynie zarys planu na nadchodzący rok akademicki. Warto pamiętać, że co prawda rozpoznawalne nazwiska nie zawsze gwarantują najciekawsze zajęcia, to jednak liczba tytułów profesorskich podnosi prestiż. Istotnym elementem, jakim należy się kierować przy wyborze LL.M., jest także renoma wydziału bądź jego wąska specjalizacja.
Rekrutacja
Zasadniczym wymogiem ubiegania się o przyjęcie na studia LL.M. jest uzyskanie tytułu magistra prawa. Istnieje jednak możliwość aplikowania przed ukończeniem studiów magisterskich. W tym przypadku należy złożyć podanie wraz z wymaganymi załącznikami, np. listą przedmiotów ze studiów wraz z ocenami, listem motywacyjnym czy listami referencyjnymi, na ostatnim roku studiów, pod warunkiem że ukończy się studia magisterskie przed rozpoczęciem się programu LL.M. Jest to przydatne w sytuacji, kiedy np. termin obrony magisterskiej uniemożliwia złożenie pełnej dokumentacji. W ten sposób oszczędza się dodatkowy rok w oczekiwaniu na przyjęcie. Warto podkreślić, że im wcześniej przystąpi się do procedury rekrutacyjnej na wybrane studia LL.M., tym więcej zaoszczędzi się czasu na formalne przygotowanie się do ubiegania się o stypendium na pokrycie kosztów studiów i zakwaterowania, a także spełnienie późniejszych ewentualnych wymagań wizowych. Wczesne przygotowanie się do procedury kwalifikacyjnej ma również znaczenie dla osób, które są w trakcie pozyskiwania wymaganych certyfikatów potwierdzających znajomość języków obcych (język wykładowy programu).
Znajomość języka obcego
Biorąc pod uwagę stopień zaawansowania na poziomie studiów LL.M., wymaga się od kandydatów, aby swobodnie posługiwali się językiem, który jest używany podczas wykładów (zwykle jest to język angielski). Jednak i w tym przypadku nie ma reguły, a wymagania językowe oraz pozostałe kryteria mogą się różnić w zależności od wybranego stypendium. Niekiedy znajomość języka może być udokumentowana zaświadczeniem o znajomości języka obcego wydanym przed odpowiednią komórkę organizacyjną na uczelni, a czasami od kandydatów wymaga się okazania wybranych certyfikatów językowych.
|
Poniżej wymieniamy najpopularniejsze certyfikaty językowe z: 1) języka angielskiego: Test of English as a Foreign Language (http://www.toefl.org) orazInternational English Language Test System (http://www.ielts.org), 2) języka francuskiego: Diplôme Approfondi de Langue Française (http://www.ciep.fr/delf-dalf), wymagany na przykład w programach dwujęzycznych na niektórych uniwersytetach szwajcarskich, 3) języka niemieckiego: certyfikaty wydawane przez Goethe Institut (http://www.goethe.de). |
W przypadku niektórych programów kandydat, który jest w stanie udokumentować długoletni pobyt za granicą, może być zwolniony z obowiązku potwierdzenia znajomości danego języka.
Koszt studiów LL.M.
Trudno ukryć, że studia LL.M nie należą do najtańszych. Jednak biorąc pod uwagę poprzeczkę, jaką sobie stawiamy, warto pomyśleć o nich jako o inwestycji w przyszłość.
Opłaty uniwersyteckie wahają się od kilku tysięcy euro do nawet kilkudziesięciu tysięcy dolarów, nie wliczając kosztów utrzymania, które różnie się kształtują w zależności od kraju, gdzie się studiuje. Dla wielu osób może to być bariera nie do pokonania.
Dlatego po raz kolejny należy uczulić, że do procedury aplikacji należy przystąpić z odpowiednim wyprzedzeniem, tzn. takim, które da nam wystarczająco dużo czasu na znalezienie stypendium obejmującego możliwie w jak największym stopniu koszty studiów.
Niestety od lat systematycznie zmniejsza się liczba przyznawanych Polakom stypendiów pokrywających pełne koszty studiowania i utrzymania. Nie znaczy to wcale, że tego rodzaju stypendia się są już w ogóle dostępne.
W razie niepowodzenia w zdobyciu takiego stypendium pozostają bezpośrednie poszukiwania na wybranym uniwersytecie lub w fundacji z nim związanej. Coraz częściej pojawia się możliwość ubiegania się o pełne lub częściowe zwolnienie z opłat uniwersyteckich (tuition waiver), rozłożenia płatności na raty lub też zwrócenia się o możliwość podjęcia studiów w następnym roku akademickim, aby w tym czasie próbować szczęścia w poszukiwaniu pieniędzy np. u sponsorów prywatnych.
Gdzie poszukiwać informacji na temat studiów LL.M.?
Jako pierwsze źródło oczywiście nasuwa się internet, a konkretnie specjalna strona poświęcona kompleksowo prawniczym studiom LL.M.2. Są tam podstawowe informacje, czym jest LL.M., oraz wyszukiwarki studiów (wedle kryteriów, takich jak: kraj, język wykładów, tryb studiów, specjalizacja). Na wymienionej stronie z łatwością można znaleźć wszelkie niezbędne informacje na temat m.in.: źródeł finansowania studiów, rankingów szkół prawniczych, najbardziej popularnych programów, dostępnych książek i materiałów, oraz odnośniki do programów, które zostały podzielone na kilka obszarów geograficznych (w tym Stany Zjednoczone, Ameryka Południowa i Północna – z wyłączeniem USA – Wielka Brytania i Irlandia, Europa, Afryka, Azja, Australia i Nowa Zelandia). Dla Polaków szczególnie przydatne jest zestawienie programów w Europie. W Polsce obecnie studia LL.M. prowadzą:
1) Uniwersytet Warszawski,
2) Uniwersytet Wrocławski,
3) Uniwersytet Jagielloński.
O ile jest to możliwe, przed podjęciem ostatecznej decyzji warto zasięgnąć opinii osób, które miały okazję ukończyć studia LL.M. Proces selekcji, a następnie ubiegania się o przyjęcie na wybrany program LL.M. jest rozciągnięty w czasie i wymaga cierpliwości w zbieraniu wszystkich wymaganych dokumentów. Warto zatem przedsięwziąć kroki z dużym wyprzedzeniem. Ma to szczególne znaczenie w przypadku ubiegania się o stypendium zagraniczne, którego procedura jest czasochłonna i wymagająca.
* LL.M. (Catholic University of Leuven), doktorant na WPiA Uniwersytetu Śląskiego, asystent w Kolegium Analiz Ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej. Stypendysta Ministerstwa Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii oraz Open Society Insitute na Uniwersytecie w Oksfordzie (Chevening Scholar), a także Wspólnoty Flamandzkiej na Uniwersytecie w Leuven (LL.M. in European Union Law) oraz Fundacji im. Roberta Schumanna w Luksemburgu (staż w Parlamencie Europejskim).
** Absolwent Wydziału Prawa Akademii Leona Koźmińskiego, w ramach Erasmusa odbył półroczną wymianę międzynarodową na Uniwersytecie w Lublanie (Słowenia).
1 Link do programu LL.M.: www.law.qmul.ac.uk/postgraduate/courses/items/138039.html.
2 Link do strony internetowej: www.llm-guide.com.