Minikazusy wraz z odpowiedziami – etyka adwokacka
Kazus 1.
Adwokat Antoni R., realizujący mandat posła na Sejm RP, podczas telewizyjnego programu publicystycznego wypowiadał się w sposób lekceważący o swoim konkurencie politycznym i reprezentowanej przez niego formacji, nazywając go m.in. „idiotą”, „nieukiem” i „obrzydliwym ignorantem”. Czy w tej sytuacji adwokat korzystał z przysługującej mu wolności słowa? Czy adwokat uchybił godności zawodu?
Odpowiedź
W opisanej sytuacji uznać należy, że adwokat przekroczył granice wolności słowa, a opisane zachowanie należy uznać za uchybienie godności zawodu adwokata, tym bardziej ze względu na naturę przytoczonych uwag o charakterze inwektyw.
Reklama
Kazus 2.
Adwokat M.N. zaniepokojony zachowaniem swojego kolegi – adwokata A.F., który na korytarzu sądowym prowadził rozmowę telefoniczną z klientem, omawiając szczegóły prowadzonej sprawy oraz dane świadków, uznał, że powinien zwrócić koledze uwagę. Nie czekając na zakończenie wspomnianej rozmowy, podszedł do kolegi i zaczął głośno zwracać mu uwagę, wskazując na niedopuszczalność takiego zachowania. M.N. stwierdził m.in., że A.F. jest złym adwokatem i jest „na bakier z etyką”. Rozmowa, która przerodziła się w kłótnię odbywała się na korytarzu sądu w obecności innych osób. Czy M.N. powinien zachować się w ten sposób? Czy jego zachowanie można uznać za dopuszczalne „zwrócenie uwagi”?
Odpowiedź
Adwokat M.N., działając w ramach uprawnienia określonego w § 5 ZZEAiGZ, miał prawo zareagować na zachowanie kolegi, które w istocie stanowiło naruszenie zasad etyki zawodowej. Uznać jednak należy, że miejsce oraz sposób, w jaki tego dokonał były naganne, niekoleżeńskie, niekulturalne i prowadziły do uchybienia godności zawodu adwokata. Obaj adwokaci naruszyli zasady etyki zawodowej.
Kazus 3.
Pewna emerytka potrzebowała przeprowadzenia kosztownej diagnostyki lekarskiej. Nie miała pieniędzy, aby badania wykonać odpłatnie, a w publicznej służbie zdrowia terminy wykonania potrzebnych badań były bardzo odległe. Dowiedziała się jednak, że skazani odbywający karę pozbawienia wolności mają wykonywane niezbędne badania lekarskie bardzo szybko. Motywowana chęcią uzyskania dostępu do badań popełniła więc drobne przestępstwo. Następnie usiłowała wywrzeć wpływ na swego obrońcę adwokata N.R., aby ten poprowadził sprawę, w taki sposób aby nie doszło do zastosowania przez sąd warunkowego umorzenia postępowania czy kary wolnościowej, choć było w ten sposób możliwe uniknięcie kary pozbawienia wolności. N.R. się nie zgodził i uzyskał dla klientki warunkowe umorzenie postępowania. Klientka zarzuciła mu, że nie reprezentował jej interesów.
Odpowiedź
Adwokat N.R. nie popełnił deliktu dyscyplinarnego i nie naruszył norm etyki zawodowej. W granicach prawidłowego reprezentowania interesów klienta mieści się wprawdzie interes faktyczny, ale wyłącznie taki, który jest akceptowalny z punktu widzenia wartości wewnętrznych i zewnętrznych systemu prawa. Takim akceptowalnym interesem faktycznym nie było z pewnością uzyskanie szybkiego dostępu do badań lekarskich. Kara kryminalna nie może być bowiem traktowana instrumentalnie jako środek do uzyskania doraźnych korzyści, innych niż te wynikające bezpośrednio z przyjętych dla takiej kary funkcji. Adwokat nie może pomagać klientowi w realizowaniu tego typu interesów.
Kazus 4.
Klienci adwokata M.K. nakłaniali go do podejmowania pewnych kroków procesowych. Robili to w dobrej wierze, byli bowiem święcie przekonani o tym, że ich skrzywdzono. Powiedzieli, że jeżeli M.K. nie podejmie wskazywanych działań, to „będzie kandydatem do hańby i ta hańba zostanie opisana” na prowadzonym przez nich portalu internetowym poświęconym „przestępcom w togach”. M.K. nie uległ naciskowi i, podtrzymując uzgodnione z klientami stanowisko, postąpił w sprawie tak, jak uważał to za stosowne z punktu widzenia wiedzy prawniczej i doświadczenia zawodowego. Klienci złożyli skargę na M.K.
Odpowiedź
M.K. nie naruszył norm etyki zawodowej. Działanie klientów było zamachem na jego swobodę i niezależność.