Pełnomocnictwo a prokura – aplikacja od ogółu do szczegółu

Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) lub na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Pełnomocnictwo:

• pełnomocnictwo ogólne – umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zwykły zarząd potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnych czynności;
• jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, to pełnomocnictwo do jej dokonania musi być też w tej formie. Pełnomocnictwo ogólne musi być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności;
• okoliczność, że pełnomocnik ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych, nie ma wpływu na ważność czynności dokonanej przez niego w imieniu mocodawcy;
• jeżeli pełnomocnik po wygaśnięciu umocowania dokona w imieniu mocodawcy czynności prawnej w granicach pierwotnego umocowania, czynność ta jest ważna, chyba że druga strona o wygaśnięciu umocowania wiedziała lub z łatwością mogła się dowiedzieć.

Prokura:

• jest pełnomocnictwem udzielanym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do CEIDG albo do rejestru przedsiębiorców KRS, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie wiążą się z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokury nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej;
• prokura powinna być udzielona na piśmie pod rygorem nieważności. Prokurentem może być osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych;
• prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie. Prokura może obejmować umocowanie także albo wyłącznie do dokonywania czynności wspólnie z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania handlowej spółki osobowej;
• prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa);
• prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności. Prokura może być w każdym czasie odwołana;
• prokura wygasa wskutek: wykreślenia przedsiębiorcy z KRS lub CEIDG, ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji, przekształcenia przedsiębiorcy, śmierci prokurenta, ustanowienia kuratora z uwagi na brak organu albo brak w składzie organu uprawnionego do reprezentowania osoby prawnej. W okresie kurateli prokura nie może być ustanowiona. Utrata przez przedsiębiorcę zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.

Źródło: Aplikacja od ogółu do szczegółu. Akty normatywne w pigułce