Pytania na aplikacje prawnicze z 2017 r. z opracowaniem i orzecznictwem – pozostałe ustawy cz. III

Opracowanie: Rafał Maciąg – prawnik

Pytania na aplikacje prawnicze z opracowaniem i orzecznictwem – pozostałe ustawy cz. III
Pytania pochodzą z egzaminów wstępnych na aplikacje: adwokacką/radcowską (A/R), które odbyły się 30.9.2017 r.

1.(N) Zgodnie z ustawą o gospodarce komunalnej[1], działalność jednostek samorządu terytorialnego wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej:
A. może być prowadzona w formie samorządowego zakładu budżetowego,
B. nie może być prowadzona w formie samorządowego zakładu budżetowego,
C. nie może być prowadzona w formie spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego.

Prawidłowa odpowiedź: B (art. 7 GospKomU)
Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego mogą tworzyć, łączyć, przekształcać w inną formę organizacyjno-prawną i likwidować samorządowe zakłady budżetowe zgodnie z przepisami ustawy oraz przepisami ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (art. 6 ust. 1 GospKomU). Samorządowe zakłady budżetowe prowadzą gospodarkę finansową na zasadach określonych w przepisach ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (art. 6 ust. 2 GospKomU). Działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej nie może być prowadzona w formie samorządowego zakładu budżetowego (art. 7 GospKomU).
„Ujęcie zakazu wyjścia poza sferę użyteczności publicznej przez samorządowy zakład budżetowy w art. 7 GospKomU można zatem odczytywać jako odesłanie do art. 14 FinPublU, określającego dopuszczalne dla niego zadania użyteczności publicznej. Można też traktować art. 7 jako rodzaj samozwiązania się ustawodawcy, który wyrażając tę zasadę, stwierdza, że wszelkie zadania (aktualne i przyszłe) wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe będą stanowić użyteczność publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 2  GospKomU. Omawianą regulację można też potraktować jako uściślenie, że wykonanie zadań ujętych we wspomnianym katalogu nie może się wiązać z innym typem działalności niż użyteczność publiczna, w szczególności nie może stanowić pretekstu do podjęcia działalności komercyjnej. Oznacza to, że jednostki samorządu terytorialnego nie są uprawnione do prowadzenia na przykład usług towarzyszących, powiązanych z główną usługą wynikającą z przypisanego im zadania”[2].  Jednakże Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 5.5.2011  r. (III SA/Wr 110/11) stwierdził: „Zakład budżetowy jest jednostką organizacyjną sektora finansów publicznych, która odpłatnie wykonuje wyodrębnione zadania i pokrywa koszty swojej działalności z przychodów. Musi więc takie przychód uzyskiwać. Nie można wobec tego wykluczyć sytuacji, w której powstanie nadwyżka przychodów nad rozchodami. W żaden sposób zaistnienie takiej sytuacji nie przesądza o tym, że zakład prowadzi wyłącznie działalność gospodarczą nastawioną na osiągnięcie zysku, a nie działalność pożytku publicznego. Jakkolwiek bowiem działalność pożytku publicznego nastawiona może być wyłącznie na osiągnięcie wymienionych w GospKomU celów, niemniej jednak, brak jest normy prawnej zakazującej przy okazji prowadzenia tej działalności osiągnięcia zysku”.

2.(N) Zgodnie z ustawą o gospodarce komunalnej, członków zarządu spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego powołuje i odwołuje:
A. rada nadzorcza,
B. rada nadzorcza, o ile umowa spółki lub jej statut nie stanowią inaczej,
C. zgromadzenie wspólników lub walne zgromadzenie.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 10a ust. 6 GospKomU)
W spółkach z udziałem jednostek samorządu terytorialnego działa rada nadzorcza (art. 10a ust. 1 GospKomU). Do rad nadzorczych w spółkach z udziałem jednostek samorządu terytorialnego stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych, z zastrzeżeniem przepisów GospKomU (art. 10a ust. 2 GospKomU). Kadencja członka rady nadzorczej w spółkach z większościowym udziałem jednostek samorządu terytorialnego trwa 3 lata (art. 10a ust. 3 GospKomU). Podmiot reprezentujący jednostkę samorządu terytorialnego lub komunalną osobę prawną w zakresie wykonywania praw z akcji przysługujących tym podmiotom, jako kandydata na członka organu nadzorczego wskazuje osobę, która spełnia wymogi, o których mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 16.12.2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. poz. 2259 oraz z 2017 r. poz. 624), z wyłączeniem posiadania pozytywnej opinii Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych (art. 10a ust. 5 GospKomU). Członków zarządu spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego powołuje i odwołuje rada nadzorcza (art. 10a ust. 6 GospKomU). Podmiot reprezentujący jednostkę samorządu terytorialnego lub komunalną osobę prawną w zakresie wykonywania praw z akcji przysługujących tym podmiotom, jest obowiązany podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie spółki z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, wymogów jakie musi spełniać kandydat na członka organu zarządzającego, określonych w art. 22 ustawy z 16.12.2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (art. 10a ust. 7 GospKomU). Przepis art. 10a stosuje się także do spółek zależnych od spółek określonych w tym przepisie, w rozumieniu art. 4 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, z tym że do członków rady nadzorczej spółki zależnej, reprezentujących w tej spółce spółkę z udziałem jednostki samorządu terytorialnego stosuje się odpowiednio przepis art. 19 ustawy z 16.12.2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym, z wyłączeniem posiadania pozytywnej opinii Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych (art. 10b GospKomU).
„Przepis art. 10a ust. 1 GospKomU wprowadza obowiązek powołania rady nadzorczej w każdej spółce z udziałem jednostki samorządu terytorialnego. Bez znaczenia jest wielkość zaangażowania kapitałowego jednostki samorządu terytorialnego, jak i liczba wspólników. Przepis ten stanowi lex specialis wobec przepisu art. 213 KSH, w myśl którego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością umowa spółki może ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy; w świetle kodeksu spółek handlowych jest to zatem, co do zasady, organ fakultatywny w spółce z o.o. (…) Zgodnie z art. 10a ust. 6 GospKomU członków zarządu spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego powołuje i odwołuje rada nadzorcza. Oznacza to absolutną wyłączność rady nadzorczej do powoływania członków zarządu spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego. Bez znaczenia jest stopień zaangażowania kapitałowego jednostki samorządowej – może być to spółka z kapitałem większościowym, jak i mniejszościowym jednostki samorządu terytorialnego. Przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący, a zatem nie ma możliwości jego modyfikacji w drodze umowy lub statutu spółki. Przepis ten stanowi tym samym odstępstwo od art. 201 § 4 KSH, zgodnie z którym członków zarządu spółki z o.o. powołują i odwołują wspólnicy, chyba że umowa spółki stanowi inaczej, oraz art. 368 § 4 zdanie pierwsze KSH, w myśl z kolei którego członków zarządu w spółkach akcyjnych powołuje i odwołuje rada nadzorcza, o ile statut nie stanowi inaczej. W pozostałym zakresie przepisy kodeksu spółek handlowych, odnoszące się do zarządów spółek, znajdą zastosowanie także i do spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego”[3].

Wyrok SN z 17.9.2014  r., I CSK 625/13:
„Kandydaci na członków rad nadzorczych reprezentujący w spółkach jednostki samorządu terytorialnego powinni się legitymować takimi samymi kwalifikacjami jak kandydaci na członków rad nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa”.

Wyrok SA w Warszawie z 25.4.2007  r., VI ACa 1364/06:
„Z art. 10a ust. 6 ustawy o gospodarce komunalnej wynika, że ustawodawca dał radzie nadzorczej prawo wyboru członków zarządu nie ograniczając w żaden sposób kręgu kandydatów i pozostawiając wybór do swobodnej dyspozycji rady tego rewidenta”.

3.(N) Zgodnie z ustawą o własności lokali[4], spełnienie wymagań samodzielności lokalu mieszkalnego stwierdza:
A. powiatowy inspektor nadzoru budowlanego w formie decyzji administracyjnej,
B. powiatowy inspektor nadzoru budowlanego w formie zaświadczenia,
C. starosta w formie zaświadczenia.

Prawidłowa odpowiedź: C (art. 2 ust. 3 WłLokU)
Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości (art. 2 ust. 1 WłLokU). Ustanowienie odrębnej własności samodzielnego lokalu mieszkalnego następuje zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo treścią decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz zgodnie z pozwoleniem na budowę albo skutecznie dokonanym zgłoszeniem, i zgodnie z pozwoleniem na użytkowanie. Odrębną nieruchomość w budynku mieszkalnym jednorodzinnym mogą stanowić co najwyżej dwa samodzielne lokale mieszkalne (art. 2 ust. 1a WłLokU). Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu WłLokU jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne (art. 2 ust. 2 WłLokU). Spełnienie wymagań, o których mowa w ust. 2, stwierdza starosta w formie zaświadczenia (art. 2 ust. 3 WłLokU). Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami przynależnymi” (art. 2 ust. 4 WłLokU). Lokale wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi zaznacza się na rzucie odpowiednich kondygnacji budynku, a w razie położenia pomieszczeń przynależnych poza budynkiem mieszkalnym – także na wyrysie z operatu ewidencyjnego; dokumenty te stanowią załącznik do aktu ustanawiającego odrębną własność lokalu (art. 2 ust. 5 WłLokU). W razie braku dokumentacji technicznej budynku, zaznaczeń, o których mowa w ust. 5, dokonuje się, zgodnie z wymogami przepisów prawa budowlanego, na koszt dotychczasowego właściciela nieruchomości, o ile strony umowy o ustanowienie odrębnej własności lokalu nie postanowiły inaczej (art. 2 ust. 6 WłLokU).

Wyrok NSA w Warszawie z 6.10.2017  r., I OSK 3174/15:
„Ze względu na okoliczność, iż wydanie zaświadczenia o samodzielności lokalu stanowi przesłankę, warunkującą powstanie w przyszłości nieruchomości lokalowej, a przy tym merytoryczna treść tego zaświadczenia nie podlega weryfikacji przez notariusza czy sąd wieczystoksięgowy, wykładnia art. 2 ust. 2 WłLokU musi być dokonywana w sposób szczególnie rozważny. Nie można zgodzić się z poglądem, iż treść art. 2 ust. 2 WłLokU zawiera legalną definicję pojęcia samodzielnego lokalu wykorzystywanego zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne. Ustawa nie określa bowiem jak tę samodzielność stwierdzać (jakimi kryteriami w tym zakresie się posługiwać), a to prowadzi do wniosku, że art. 2 ust. 2 WłLokU zawiera nie tyle definicję legalną samodzielnego lokalu mieszkalnego, a jedynie jego określenie. Przy wyjaśnianiu pojęcia samodzielnego lokalu wykorzystywanego zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne, kluczowe znaczenie należy przypisać kwestii »samodzielności« oraz odnosić ją do momentu, w którym organ ma ocenić występowanie tej cechy w stosunku do konkretnego lokalu”.

Wyrok WSA w Gdańsku z 31.8.2017  r., III SA/Gd 354/17:
„Kryterium decydującym o odrębnej własności lokalu jest kryterium samodzielności, a nie kryterium zaspakajania potrzeb mieszkaniowych ludzi”.

Wyrok WSA w Warszawie z 5.6.2017  r., VII SA/Wa 2084/16:
„Zaświadczenie stanowi urzędowe potwierdzenie, w formie pisemnej, okoliczności faktycznych lub prawnych. Jest ono aktem wiedzy, a nie aktem woli organu i nie ma charakteru prawotwórczego – nie rozstrzyga żadnej sprawy, nie tworzy nowej sytuacji prawnej, ani też nie kształtuje bezpośrednio stosunku prawnego. Zaświadczenie o samodzielności lokalu jest niezbędne dla dokonania czynności wydzielenia lokalu, jako samodzielnej nieruchomości lokalowej z nieruchomości głównej. Wydzielenie zaś lokalu jako odrębnej nieruchomości jest niezbędne do ustanowienia dla danego lokalu prawa odrębnej własności. Czynności te dokonywane są przy sprzedaży lokali mieszkalnych określonym podmiotom w nowo wybudowanych obiektach. Tym samym zaświadczenie takie potwierdza, że dany lokal mieszkalny został wybudowany legalnie i zgodnie z prawem, co w dalszej kolejności prowadzi do konstatacji, że lokal taki może być przedmiotem obrotu”.

4.(N) Zgodnie z ustawą o własności lokali, na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne:
A. z góry do dnia 10 każdego miesiąca,
B. z góry do dnia 15 każdego miesiąca,
C. z góry do dnia 20 każdego miesiąca.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 15 ust. 1 WłLokU)
Na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:
1) wydatki na remonty i bieżącą konserwację;
2) opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę;
3) ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali;
4) wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
5) wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy (art. 14 WłLokU).
Na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca. Należności z tytułu kosztów zarządu mogą być dochodzone w postępowaniu upominawczym, bez względu na ich wysokość (art. 15 ust. 1 i 2 WłLokU).
„Za opóźnienie w uiszczaniu opłat przez członków wspólnoty wspólnota mieszkaniowa może żądać odsetek. Jeżeli nie były one oznaczone w uchwale właścicieli lokali, należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 1 i 2 KC). Ponadto, jeżeli wskutek znacznych opóźnień w uiszczaniu opłat przez określoną grupę właścicieli lokali wspólnota poniosła szkodę, której nie zrekompensowały odsetki np. z tytułu kar umownych na rzecz usługodawcy zewnętrznego za opóźnienia w zapłacie lub za zerwanie umowy wobec braku zapłaty, wspólnota może od tych osób dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych (art. 481 § 3 KC), przy uwzględnieniu przyczynienia się danego właściciela do powstania szkody (por. art. 361 i 362 KC). Wspólnota może także zaniechać pobierania odsetek za opóźnienia w uiszczaniu bieżących opłat, musi to być jednak wynikiem odpowiedniej uchwały ogółu właścicieli. Uchwała taka nie może naruszać ani zasad prawidłowego zarządzania, ani interesów właścicieli lokali (ich części) – por. art. 25 ust. 1 WłLokU. W szczególności może mieć to miejsce wówczas, gdy terminy płatności z umów zawieranych przez wspólnotę mieszkaniową z podmiotami zewnętrznymi na to pozwalają, a skład osobowy wspólnoty (np. większość emerytów i rencistów) uważa takie rozwiązanie za zgodne z zasadami współżycia społecznego”[5].

Wyrok SA w Łodzi z 17.3.2017  r., I ACa 1216/16:
„Wspólnota mieszkaniowa nie może być podmiotem praw i obowiązków innych niż związane z zarządem nieruchomością wspólną. Jest ona powołana do decydowania wyłącznie o sprawach dotyczących nieruchomości wspólnej, natomiast nie posiada kompetencji do decydowania o sprawach dotyczących lokali stanowiących indywidualną własność poszczególnych właścicieli lokali. Do majątku wspólnoty wchodzą przede wszystkim uiszczane przez właścicieli lokali zaliczki w formie bieżących opłat na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną oraz pożytki i inne dochody z nieruchomości wspólnej. Ponadto w skład majątku wspólnoty mogą wejść prawa wynikające z umów zawieranych przez nią w ramach gospodarowania nieruchomością wspólną (np. roszczenia wynikające z umów o remont nieruchomości wspólnej czy ocieplenie budynku), a także własność nieruchomości nabytej za zgodą właścicieli”.

Wyrok SA w Warszawie z 22.2.2017  r., VI ACa 1987/15:
„Jeżeli suma zaliczek przekraczała poniesione rzeczywiście w danym roku koszty zarządu, właściciele lokali powinni podjąć uchwałę określającą sposób rozliczenia nadwyżki: czy ma to nastąpić przez zaliczenie jej na poczet przyszłych wydatków na ten cel, czy przez zwrot właścicielom lokali, lub w inny sposób. Taki sposób określania wysokości zaliczek, odnoszący ich wielkość przy uchwalaniu do rzeczywiście poniesionych kosztów zarządu w roku poprzednim, oraz rozliczenie ich po upływie roku, na który zostały uchwalone, według kosztów zarządu rzeczywiście poniesionych w tym roku, odpowiada zarówno celowi, jakiemu służą zaliczki, jak i ich charakterowi określonemu w bezwzględnie obowiązującym art. 15 ust. 1 WłLokU oraz wymaganiu, by stanowiły funkcję rzeczywistych kosztów zarządu”.

Wyrok SN z 26.2.2016  r., IV CSK 404/15, OSNC 2017/2/21:
„W przepisach WłLokU wyraźnie odróżniono dwie kategorie należności pieniężnych obciążających właścicieli – członków wspólnoty mieszkaniowej. Są to koszty zarządu nieruchomością wspólną (art. 14-15 WłLokU) i wydatki związane z utrzymaniem lokalu poszczególnych właścicieli (art. 13 WłLokU). Te pierwsze są należnościami wspólnoty mieszkaniowej. Powstają one ex lege, w ustawie przewidziano także terminy ich uiszczania (art. 15 ust. 1 WłLokU), a wspólnota jest uprawniona do ich dochodzenia nawet w sądowym postępowaniu upominawczym (art. 15 ust. 2 WłLokU). Chodzi tu zatem o wierzytelności wspólnoty mieszkaniowej w rozumieniu art. 353 KC wobec każdego z właścicieli, przy czym należności te służą pokrywaniu jedynie kosztów przewidzianych w art. 14 pkt 1-5 ustawy. Oznacza to, że nie ma przeszkód ku temu, aby w odpowiedniej uchwale wspólnoty mieszkaniowej, podjętej na podstawie art. 23 w zw. z art. 14 WłLokU, doszło do uregulowania kwestii skutków prawnych opóźnienia się właścicieli – uczestników wspólnoty z uiszczaniem tej kategorii opłat w postaci powstania roszczenia o odsetki za opóźnienie w określonej wysokości. Odsetki takie jako należności akcesoryjne dzielą los prawny należności głównych przewidzianych w art. 14-15 WłLokU”.

5.(N) Zgodnie z ustawą o własności lokali, za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej odpowiada wspólnota mieszkaniowa bez ograniczeń, a każdy właściciel lokalu:
A. w ogóle nie odpowiada za te zobowiązania,
B. odpowiada w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości,
C. odpowiada wyłącznie do wartości jego udziału w tej nieruchomości.

Prawidłowa odpowiedź: B (art. 17 WłLokU)
Jak stanowi art. 17 WłLokU, za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej odpowiada wspólnota mieszkaniowa bez ograniczeń, a każdy właściciel lokalu – w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości.

Wyrok SA w Krakowie z 12.10.2016  r., I ACa 899/16:
„Artykuł 17 WłLokU dotyczy wyłącznie zobowiązań wspólnoty mieszkaniowej i jej członków względem osób trzecich, a nie tych wynikających z faktu członkostwa we wspólnocie, do których zastosowanie znajdą przepisy art. 12-15 WłLokU”.

Wyrok SA w Gdańsku z 5.2.2016  r., I ACa 856/15:
„Za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej odpowiada wspólnota mieszkaniowa bez ograniczeń, a każdy właściciel lokalu – w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości. Gdy jeden z małżonków jest obecny na zebraniu wspólnoty, może dysponować całym udziałem w tej wspólnocie”.

Wyrok SA w Krakowie z 13.2.2014  r., I ACa 1189/13:
„W wypadku zaległości z płatnościami przez poszczególnych właścicieli lokali wspólnota jest obowiązana podejmować przewidziane prawem działania mające na celu ściągnięcie na rzecz wspólnoty tych zaległości. Jednakże w wypadku bezskuteczności tych działań i niemożności wywiązania się przez wspólnotę ze zobowiązań wobec dostawców mediów i usług, powstaje dług obciążający całą wspólnotę. Przepis art. 17 WłLokU stanowi, iż za taki dług odpowiada cała wspólnota mieszkaniowa bez ograniczeń, a każdy właściciel lokalu w części odpowiadającej jego udziałowi w nieruchomości wspólnej. Przepis ten stanowi jednak o odpowiedzialności w stosunku do osób trzecich, nie zaś o odpowiedzialności poszczególnych właścicieli lokali w stosunku do wspólnoty. W konsekwencji w sytuacji zadłużenia wspólnoty wynikającej z niemożliwości wyegzekwowania wierzytelności od poszczególnych właścicieli lokali, zasadnym jest stosowne podwyższenie zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną oraz na opłaty za media dostarczane do poszczególnych lokali w zakresie koniecznym dla utrzymania dostaw tych mediów do wspólnego budynku i zapewnienia świadczenia na rzecz wspólnoty usług koniecznych dla należytego utrzymania budynku”.

Wyrok SN z 28.3.2012  r., V CSK 150/11:
„Art. 17 WłLokU jako zasadę przyjmuje, że każdy ze współwłaścicieli odpowiada za część zobowiązania wspólnoty, natomiast nie uzależnia odpowiedzialności poszczególnych współwłaścicieli od tego, czy zrealizowali oni swój obowiązek uczestniczenia w kosztach zarządu niezależnie od zobowiązania zaciągniętego przez wspólnotę. Ukształtowanie umownej odpowiedzialności właścicieli innej, niż zawartej w art. 17 WłLokU jest dopuszczalne w takim zakresie, w jakim nie narusza zasady w nim określonej i nie wyłącza odpowiedzialności wszystkich współwłaścicieli za zobowiązania wspólnoty. Możliwe jest zaostrzenie zasady odpowiedzialności wszystkich, lub niektórych współwłaścicieli poprzez np. wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej z tym, że modyfikacja taka jest dopuszczalna jedynie w wypadku zawarcia umowy przez wszystkich współwłaścicieli”.

6.(N) Zgodnie z ustawą o własności lokali, jeżeli liczba lokali wyodrębnionych i lokali niewyodrębnionych, należących nadal do dotychczasowego właściciela, jest większa niż siedem (jeżeli sposobu zarządu nie określono w umowie lub w uchwale właścicieli zaprotokołowanej przez notariusza), czynności zwykłego zarządu nieruchomością wspólną:
A. podejmują działający łącznie właściciele lokali posiadający łącznie co najmniej 1/5 udziałów w nieruchomości wspólnej,
B. podejmuje zarząd samodzielnie,
C. podejmuje zarząd na podstawie uprzednio podjętej uchwały właścicieli lokali.

Prawidłowa odpowiedź: B (art. 22 ust. 1 i art. 19 WłLokU)
Jeżeli liczba lokali wyodrębnionych i lokali niewyodrębnionych, należących nadal do dotychczasowego właściciela, nie jest większa niż siedem, do zarządu nieruchomością wspólną mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego o współwłasności (art. 19 WłLokU). Jeżeli lokali wyodrębnionych, wraz z lokalami niewyodrębnionymi, jest więcej niż siedem, właściciele lokali są obowiązani podjąć uchwałę o wyborze jednoosobowego lub kilkuosobowego zarządu. Członkiem zarządu może być wyłącznie osoba fizyczna wybrana spośród właścicieli lokali lub spoza ich grona. Zarząd lub poszczególni jego członkowie mogą być w każdej chwili na mocy uchwały właścicieli lokali zawieszeni w czynnościach lub odwołani (art. 20 ust. 1 i 2 WłLokU). Zarząd kieruje sprawami wspólnoty mieszkaniowej i reprezentuje ją na zewnątrz oraz w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali. Gdy zarząd jest kilkuosobowy, oświadczenia woli za wspólnotę mieszkaniową składają przynajmniej dwaj jego członkowie. Zarząd na podstawie pełnomocnictwa, o którym mowa w art. 22 ust. 2 WłLokU, składa oświadczenia w celu wykonania uchwał w sprawach, o których mowa w art. 22 ust. 3 pkt 5, 5a i 6 WłLokU, ze skutkiem w stosunku do właścicieli wszystkich lokali (art. 21 ust. 1-3 WłLokU). Czynności zwykłego zarządu podejmuje zarząd samodzielnie (art. 22 ust. 1 WłLokU). Do podjęcia przez zarząd czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu potrzebna jest uchwała właścicieli lokali wyrażająca zgodę na dokonanie tej czynności oraz udzielająca zarządowi pełnomocnictwa do zawierania umów stanowiących czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu w formie prawem przewidzianej (art. 22 ust. 2 WłLokU). Czynnościami przekraczającymi zakres zwykłego zarządu są w szczególności:
1) ustalenie wynagrodzenia zarządu lub zarządcy nieruchomości wspólnej;
2) przyjęcie rocznego planu gospodarczego;
3) ustalenie wysokości opłat na pokrycie kosztów zarządu;
4) zmiana przeznaczenia części nieruchomości wspólnej;
5) udzielenie zgody na nadbudowę lub przebudowę nieruchomości wspólnej, na ustanowienie odrębnej własności lokalu powstałego w następstwie nadbudowy lub przebudowy i rozporządzenie tym lokalem oraz na zmianę wysokości udziałów w następstwie powstania odrębnej własności lokalu nadbudowanego lub przebudowanego;
5a) udzielenie zgody na zmianę wysokości udziałów we współwłasności nieruchomości wspólnej;
6) dokonanie podziału nieruchomości wspólnej;
6a) nabycie nieruchomości;
7) wytoczenie powództwa, o którym mowa w art. 16 WłLokU ;
8) ustalenie, w wypadkach nieuregulowanych przepisami, części kosztów związanych z eksploatacją urządzeń lub części budynku służących zarówno do użytku poszczególnych właścicieli lokali, jak i do wspólnego użytku właścicieli co najmniej dwóch lokali, które zaliczane będą do kosztów zarządu nieruchomością wspólną;
9) udzielenie zgody na podział nieruchomości gruntowej zabudowanej więcej niż jednym budynkiem mieszkalnym i związane z tym zmiany udziałów w nieruchomości wspólnej oraz ustalenie wysokości udziałów w nowo powstałych, odrębnych nieruchomościach wspólnych;
10) określenie zakresu i sposobu prowadzenia przez zarząd lub zarządcę, któremu zarząd nieruchomością wspólną powierzono w sposób określony w art. 18 ust. 1 WłLokU, ewidencji pozaksięgowej kosztów zarządu nieruchomością wspólną, zaliczek uiszczanych na pokrycie tych kosztów, a także rozliczeń z innych tytułów na rzecz nieruchomości wspólnej (art. 22 ust. 3 WłLokU). Połączenie dwóch lokali stanowiących odrębne nieruchomości w jedną nieruchomość lub podział lokalu wymaga zgody właścicieli lokali wyrażonej w uchwale. W razie odmowy zainteresowany właściciel lokalu może żądać rozstrzygnięcia przez sąd (art. 22 ust. 4 WłLokU).

Wyrok SA w Gdańsku z 13.4.2017  r., V ACa 437/16:
„Brak ustalenia przez sąd I instancji, czy wspólnota jest tak zwaną wspólnotą małą, czy dużą, uzasadnia stwierdzenie nierozpoznania przez ten sąd istoty sprawy oraz powoduje konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania”.

Wyrok WSA w Szczecinie z 13.4.2017  r., II SA/Sz 260/17:
„Niezależnie od tego, czy jest to wspólnota o liczbie lokali, o której mowa w art. 19 WłLokU, czy też jest to wspólnota z większą liczbą lokali, została ona powołana do zarządzania tylko częściami wspólnymi budynku. Nie posiada natomiast kompetencji do decydowania o sprawach dotyczących lokali stanowiących indywidualną własność poszczególnych właścicieli lokali. Odrębna własność lokali jej zarządowi zatem nie podlega”.

Wyrok SN z 8.9.2016  r., II CSK 817/15:
„Do lokali »należących do dotychczasowego właściciela« w rozumieniu art. 19 WłLokU zalicza się wszystkie lokale mogące, w myśl art. 2 ust. 1 tej ustawy, stanowić odrębne nieruchomości w przyszłości, bez względu na to, na jakiej podstawie prawnej oddane zostały we władanie innym osobom. Metoda sumowania lokali w nieruchomości wspólnej nie obejmuje kryterium własnościowego”.

Wyrok SA w Szczecinie z 9.7.2015 r., I ACa 32/15:
„Nie można uznać, że do »lokali niewyodrębnionych, należących do dotychczasowego właściciela« zaliczyć można samodzielne lokale powstałe w wyniku faktycznego podziału innego lokalu, stanowiącego już przedmiot odrębnej własności. Po pierwsze, taki lokal, w ramach którego wydziela się dwa lub więcej mniejsze samodzielne lokale, ma już przymiot lokalu wyodrębnionego i jako taki zalicza się do grupy »lokali wyodrębnionych«, o jakich mowa w art. 19 WłLokU. Po drugie, powyższe lokale nie mają statusu lokali należących nadal do dotychczasowego właściciela, gdyż na skutek ustanowienia odrębnej własności lokalu z reguły ich właścicielem staje się inny podmiot. Z tego względu z punktu widzenia dyspozycji art. 19 WłLokU faktyczny podział wyodrębnionego lokalu na dwa lub więcej samodzielne lokale bez ustanowienia ich odrębnej własności nie wpływa na zwiększenie liczby lokali, o których mowa w powyższym przepisie, decydujących o sposobie zarządu nieruchomością wspólną, gdyż te lokale nadal w sensie prawnym stanowić będą jeden wyodrębniony lokal, to jest jedną nieruchomość lokalową”.

7.(N) Zgodnie z ustawą – Prawo spółdzielcze[6], w walnym zgromadzeniu spółdzielni każdy członek spółdzielni ma:
A. ilość głosów zawsze równą ilości posiadanych udziałów,
B. zawsze jeden głos bez względu na ilość posiadanych udziałów; statut spółdzielni nie może stanowić inaczej, nawet jeżeli członkami spółdzielni są wyłącznie osoby prawne,
C. jeden głos bez względu na ilość posiadanych udziałów; statut spółdzielni, której członkami mogą być wyłącznie osoby prawne, może określać inną zasadę ustalania liczby głosów przysługujących członkom.

Prawidłowa odpowiedź: C (art. 36 § 1 i 2 PrSpółdz)
Jak stanowi art. 36 PrSpółdz, walne zgromadzenie jest najwyższym organem spółdzielni (§ 1). Każdy członek ma jeden głos bez względu na ilość posiadanych udziałów. Statut spółdzielni, której członkami mogą być wyłącznie osoby prawne, może określać inną zasadę ustalania liczby głosów przysługujących członkom (§ 2). Członek może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu przez pełnomocnika, jeżeli ustawa lub statut nie stanowią inaczej. Osoby prawne będące członkami spółdzielni biorą udział w walnym zgromadzeniu przez ustanowionego w tym celu pełnomocnika (§ 3). Pełnomocnik nie może zastępować więcej niż jednego członka. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności i dołączone do protokołu walnego zgromadzenia (§ 4). Członek zarządu spółdzielni nie może być pełnomocnikiem na walnym zgromadzeniu. Nie dotyczy to spółdzielni liczących nie więcej niż dziesięciu członków, o ile statut nie stanowi inaczej (§ 5). Pracownik spółdzielni może być pełnomocnikiem na walnym zgromadzeniu, tylko jeżeli jest również członkiem spółdzielni zatrudnionym na podstawie spółdzielczej umowy o pracę (§ 6). Członek ma prawo korzystania na własny koszt z pomocy prawnej lub pomocy eksperta. Osoby, z których pomocy korzysta członek, nie są uprawnione do zabierania głosu (§ 7). W walnym zgromadzeniu mają prawo uczestniczyć z głosem doradczym przedstawiciele związku rewizyjnego, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, oraz przedstawiciele Krajowej Rady Spółdzielczej (§ 8).

 Wyrok SA w Poznaniu z 31.1.2006  r., I ACa 741/05:
„W sprawach należących do kompetencji innych organów walne zgromadzenie może podjąć uchwałę o charakterze opinii, postulatów czy zaleceń, pozostawiając podjęcie ostatecznej decyzji organowi spółdzielni”.

Wyrok SN  z  9.7.2004  r., II CK 426/03, OSNC 2005/7-8/133:
„Prawo głosu na walnym zgromadzeniu spółdzielni zrzeszającej wyłącznie osoby prawne nie jest związane z wpłatami na udział, lecz z samym udziałem”.

8.(N) Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych[7], członkiem spółdzielni jest:
A. wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych,
B. osoba fizyczna, która ukończyła co najmniej 21 lat,
C. osoba fizyczna, choćby nie miała zdolności do czynności prawnych albo miała ograniczoną zdolność do czynności prawnych, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Prawidłowa odpowiedź: C (art. 3 ust. 1 pkt 2 SpółMieszkU)
Jak stanowi art. 3 SpółMieszkU, członkiem spółdzielni jest osoba fizyczna, choćby nie miała zdolności do czynności prawnych albo miała ograniczoną zdolność do czynności prawnych:
1) której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego;
2) której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu;
3) której przysługuje roszczenie o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego;
4) której przysługuje roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu; lub
5) będąca założycielem spółdzielni, z zastrzeżeniem ust. 9 (art. 3 ust. 1 SpółMieszkU).
Członkami spółdzielni są oboje małżonkowie, jeżeli prawo do lokalu przysługuje im wspólnie, albo jeżeli wspólnie ubiegają się o zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu (art. 3 ust. 2 SpółMieszkU). Członkiem spółdzielni jest osoba prawna, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, ekspektatywa własności lub będąca założycielem spółdzielni, z zastrzeżeniem ust. 9. Osobie tej nie przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego (art. 3 ust. 3 SpółMieszkU). Członkiem spółdzielni może być osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu. Właścicielowi lokalu, który nie jest członkiem spółdzielni, przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Przepis art. 16 PrSpółdz stosuje się odpowiednio. Osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu, zachowuje członkostwo w spółdzielni (art. 3 ust. 3¹ SpółMieszkU). Członkostwo w spółdzielni powstaje z chwilą:
1) nabycia roszczenia o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego;
2) nabycia ekspektatywy własności;
3) zawarcia umowy nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
4) zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, jeżeli członkostwo nie zostało nabyte wcześniej;
5) upływu terminu jednego roku, o którym mowa w art. 15 ust. 4 SpółMieszkU, w przypadkach przewidzianych w art. 15 ust. 2 i 3 SpółMieszkU, jeżeli przed upływem tego terminu jedna z osób, o których mowa w art. 15 ust. 2 lub 3 SpółMieszkU, złożyła pisemne zapewnienie o gotowości zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, z zastrzeżeniem pkt 6;
6) prawomocnego rozstrzygnięcia przez sąd w postępowaniu nieprocesowym lub wyboru dokonanego przez spółdzielnię, o których mowa w art. 15 ust. 4 SpółMieszkU, w przypadkach przewidzianych w art. 15 ust. 2 i 3 SpółMieszkU, jeżeli pisemne zapewnienie o gotowości zawarcia umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego zgłosiła więcej niż jedna osoba;
7) wpisania spółdzielni do Krajowego Rejestru Sądowego w przypadku osób będących założycielami spółdzielni (art. 3 ust. 3² SpółMieszkU). Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się odpowiednio do osób, którym przysługuje prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub garażu wolnostojącego, o których mowa w art. 17¹⁹ SpółMieszkU, lub do ułamkowego udziału we współwłasności garażu wielostanowiskowego, o którym mowa w art. 27¹ SpółMieszkU (art. 3 ust. 3³ SpółMieszkU). Członkiem spółdzielni może być najemca, o którym mowa w art. 48 ust. 1 SpółMieszkU. Przepisy dotyczące członkostwa właścicieli lokali stosuje się odpowiednio (art. 3 ust. 3⁴ SpółMieszkU). Jeżeli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo odrębnej własności lokalu albo ekspektatywa własności należy do kilku osób, członkiem spółdzielni może być tylko jedna z nich, chyba że przysługuje ono wspólnie małżonkom. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego przez spółdzielnię terminu wystąpienia do sądu, nie dłuższego niż 12 miesięcy, wyboru dokonuje spółdzielnia. Do czasu rozstrzygnięcia, o którym mowa w zdaniu drugim, lub wyboru, o którym mowa w zdaniu trzecim, osoby, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo odrębnej własności lokalu albo ekspektatywa własności, mogą wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu wykonywania uprawnień wynikających z członkostwa w spółdzielni (art. 3 ust. 5 SpółMieszkU). Członkostwo w spółdzielni ustaje z chwilą:
1) wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego;
2) zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub udziału w tym prawie;
3) zbycia prawa odrębnej własności lokalu lub udziału w tym prawie;
4) zbycia ekspektatywy własności lub udziału w tym prawie;
5) wygaśnięcia roszczenia o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego;
6) rozwiązania umowy o budowę lokalu, o której mowa w art. 18 SpółMieszkU (art. 3 ust. 6 SpółMieszkU). Członkostwo w spółdzielni ustaje także w przypadkach określonych w art. 24¹ ust. 1 i art. 26 SpółMieszkU. Do osób, które w następstwie tego utraciły członkostwo w spółdzielni, przepisy art. 108b PrSpółdz dotyczące członków spółdzielni stosuje się odpowiednio (art. 3 ust. 7 SpółMieszkU). Jeżeli członkowi przysługuje w danej spółdzielni więcej niż jeden tytuł prawny do lokalu będący podstawą uzyskania członkostwa, utrata członkostwa następuje dopiero w przypadku utraty wszystkich tytułów prawnych do lokali w ramach tej spółdzielni. Przepis ten stosuje się odpowiednio do członka, który jest stroną umowy lub umów o budowę lokalu lub lokali (art. 3 ust. 8 SpółMieszkU). Członkostwo osób będących założycielami spółdzielni ustaje, jeżeli w ciągu trzech lat od chwili wpisania spółdzielni do Krajowego Rejestru Sądowego spółdzielnia nie ustanowi na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa odrębnej własności lokalu albo nie dojdzie do zawarcia umowy o budowę lokalu (art. 3 ust. 9 SpółMieszkU).

Wyrok SA w Warszawie  z 2.8.2012  r., VI ACa 346/12:
„Członek spółdzielni mieszkaniowej, któremu przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, jest konsumentem w rozumieniu art. 385¹ KC”.

9.(N) Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, o zmianie wysokości opłat związanych z pokrywaniem kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby będące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, z zachowaniem terminu:
A. co najmniej na 3 miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego,
B. co najmniej na 3 miesiące naprzód na koniec kwartału roku kalendarzowego,
C. co najmniej na 3 miesiące naprzód na koniec roku kalendarzowego.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 4 ust. 7 SpółMieszkU)
Członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu (art. 4 ust. 1 SpółMieszkU). Osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5 SpółMieszkU (art. 4 ust. 1¹ SpółMieszkU). Członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu (art. 4 ust. 2 SpółMieszkU). Członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2 (art. 4 ust. 3 SpółMieszkU). Właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5 SpółMieszkU (art. 4 ust. 4 SpółMieszkU). Zarząd spółdzielni prowadzi odrębnie dla każdej nieruchomości:
1) ewidencję i rozliczenie przychodów i kosztów, o których mowa w ust. 1-2 i 4;
2) ewidencję i rozliczenie wpływów i wydatków funduszu remontowego, o którym mowa w art. 6 ust. 3 SpółMieszkU; ewidencja i rozliczenie wpływów i wydatków funduszu remontowego na poszczególne nieruchomości powinny uwzględniać wszystkie wpływy i wydatki funduszu remontowego tych nieruchomości (art. 4 ust. 4¹ SpółMieszkU). Członkowie spółdzielni uczestniczą w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała walnego zgromadzenia tak stanowi. Właściciele lokali niebędący członkami oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, mogą odpłatnie korzystać z takiej działalności na podstawie umów zawieranych ze spółdzielnią (art. 4 ust. 5 SpółMieszkU). Za opłaty, o których mowa w ust. 1-2 i 4, odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu (art. 4 ust. 6 SpółMieszkU). Odpowiedzialność osób, o których mowa w ust. 6, ogranicza się do wysokości opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania lub faktycznego korzystania z lokalu (art. 4 ust. 6¹ SpółMieszkU). Opłaty, o których mowa w ust. 1-2 i 4, wnosi się co miesiąc z góry do 10 dnia miesiąca. Statut spółdzielni może określić inny termin wnoszenia opłat, nie wcześniejszy jednak niż ustawowy (art. 4 ust. 6² SpółMieszkU). Opłaty, o których mowa w ust. 1-2 i 4, przeznacza się wyłącznie na cele określone w tych przepisach (art. 4 ust. 6³ SpółMieszkU). Spółdzielnia jest obowiązana, na żądanie członka spółdzielni, właściciela lokalu niebędącego członkiem spółdzielni lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, przedstawić kalkulację wysokości opłat (art. 4 ust. 6⁴ SpółMieszkU). O zmianie wysokości opłat spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w ust. 1-2 i 4, co najmniej na 3 miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego. Zmiana wysokości opłat wymaga uzasadnienia na piśmie (art. 4 ust. 7 SpółMieszkU). W przypadku zmiany wysokości opłat na pokrycie kosztów niezależnych od spółdzielni, w szczególności energii, gazu, wody oraz odbioru ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych, spółdzielnia jest obowiązana zawiadomić osoby, o których mowa w ust. 1-2 i 4, co najmniej na 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia opłat, ale nie później niż ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego ten termin. Przepis ust. 7 zdanie drugie stosuje się (art. 4 ust. 7¹ SpółMieszkU). Członkowie spółdzielni, osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, oraz właściciele niebędący członkami spółdzielni mogą kwestionować zasadność zmiany wysokości opłat bezpośrednio na drodze sądowej. W przypadku wystąpienia na drogę sądową ponoszą oni opłaty w dotychczasowej wysokości. Ciężar udowodnienia zasadności zmiany wysokości opłat spoczywa na spółdzielni (art. 4 ust. 8 SpółMieszkU).

Wyrok SA w Szczecinie z 18.6.2015  r., I ACa 206/15:
„Ustawa z 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych nie definiuje pojęć »koszty eksploatacji« czy »kosztów utrzymania nieruchomości«, ani też ich szczegółowo nie rozróżnia, jednakże oczywistym jest, że chodzi w nich o koszty związane bezpośrednio z nieruchomością i szeroko pojętym jej utrzymaniem, czy konserwacją. Odwołując się do zasady samodzielności finansowej spółdzielni, uznać trzeba, że w skład ww. rodzajów kosztów wchodzą zarówno wszystkie koszty usług dostarczanych do nieruchomości (tj. dostawy wody, energii, gazu, odbiór ścieków, oczyszczania itp.), jak i koszty bieżącej konserwacji, napraw i remontów (wraz z kosztami prowadzenia stosownej dokumentacji i kosztami administracyjnymi, podatkami czy opłatami) oraz koszty utrzymania i konserwacji urządzeń technicznych położonych w obrębie nieruchomości, zieleni i urządzeń małej architektury, konserwacji i oczyszczania dróg, placów, chodników itp., a także podatek od nieruchomości i za wieczyste użytkowanie oraz koszty zarządzania nieruchomością”.

10.(N) Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych, walne zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej jest ważne:
A. tylko wówczas, jeżeli będzie obecna na nim co najmniej połowa członków spółdzielni mieszkaniowej,
B. tylko wówczas, jeżeli będzie obecna na nim co najmniej jedna dziesiąta członków spółdzielni mieszkaniowej,
C. niezależnie od liczby obecnych na nim członków spółdzielni mieszkaniowej.

Prawidłowa odpowiedź: C (art. 8³ ust. 8 SpółMieszkU)
Walne zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej nie może być zastąpione przez zebranie przedstawicieli, jednakże, jeżeli statut tak stanowi, w przypadku gdy liczba członków spółdzielni mieszkaniowej przekroczy 500, walne zgromadzenie może być podzielone na części. Rada nadzorcza ustala zasady zaliczania członków do poszczególnych części walnego zgromadzenia z tym, że nie można zaliczyć członków uprawnionych do lokali znajdujących się w obrębie jednej nieruchomości do różnych części walnego zgromadzenia. Członek spółdzielni może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu osobiście albo przez pełnomocnika. Pełnomocnik nie może zastępować więcej niż jednego członka. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności i dołączone do protokołu walnego zgromadzenia. Lista pełnomocnictw podlega odczytaniu po rozpoczęciu walnego zgromadzenia. Przepisu art. 36 § 3 zdanie pierwsze PrSpółdz nie stosuje się[8]. Zarząd zwołuje walne zgromadzenie przynajmniej raz w roku w ciągu 6 miesięcy po upływie roku obrachunkowego. Zarząd zwołuje walne zgromadzenie także na żądanie:
1) rady nadzorczej;
2) przynajmniej jednej dziesiątej, nie mniej jednak niż trzech członków, jeżeli uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej liczby członków. Żądanie zwołania walnego zgromadzenia powinno być złożone pisemnie z podaniem celu jego zwołania. W przypadku zwołania walnego zgromadzenia na żądanie  rady nadzorczej lub przynajmniej jednej dziesiątej członków, walne zgromadzenie zwołuje się w takim terminie, aby mogło się ono odbyć w ciągu czterech tygodni od dnia wniesienia żądania. Jeżeli to nie nastąpi, zwołuje je rada nadzorcza, związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, lub Krajowa Rada Spółdzielcza, na koszt spółdzielni. O czasie, miejscu i porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego części zawiadamia się wszystkich członków na piśmie co najmniej 21 dni przed terminem posiedzenia walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części. Zawiadomienie powinno zawierać czas, miejsce, porządek obrad oraz informację o miejscu wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad oraz informację o prawie członka do zapoznania się z tymi dokumentami. Walne zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad podanym do wiadomości członków w terminach i w sposób określony w ustawie. Walne zgromadzenie jest ważne niezależnie od liczby obecnych na nim członków. Uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu. Jednakże w sprawach likwidacji spółdzielni, przeznaczenia majątku pozostałego po zaspokojeniu zobowiązań likwidowanej spółdzielni, zbycia nieruchomości, zbycia zakładu lub innej wyodrębnionej jednostki organizacyjnej do podjęcia uchwały konieczne jest aby w posiedzeniach wszystkich części walnego zgromadzenia, na których uchwała była poddana pod głosowanie, uczestniczyła łącznie co najmniej połowa ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, chyba, że statut stanowi inaczej. Projekty uchwał i żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego wszystkich części mają prawo zgłaszać: zarząd, rada nadzorcza i członkowie. Projekty uchwał, w tym uchwał przygotowanych w wyniku tych żądań, powinny być wykładane na co najmniej 14 dni przed terminem walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części. Członkowie mają prawo zgłaszać projekty uchwał i żądania w terminie do 15 dni przed dniem posiedzenia walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części. Projekt uchwały zgłaszanej przez członków spółdzielni musi być poparty przez co najmniej 10 członków. Członek ma prawo zgłaszania poprawek do projektów uchwał nie później niż na 3 dni przed posiedzeniem walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części. Zarząd jest zobowiązany do przygotowania pod względem formalnym i przedłożenia pod głosowanie na walnym zgromadzeniu projektów uchwał i poprawek zgłoszonych przez członków spółdzielni (art. 8³ ust. 1-13 SpółMieszkU).

Wyrok SA w Katowicach z 19.9.2017  r., I ACa 354/17:
„Społeczne pełnienie funkcji przez członków innych niż zarząd organów spółdzielni jest według ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zasadą. Wyjątek od tej zasady może wprowadzić spółdzielnia mieszkaniowa w statucie uprawniając członków do wynagrodzenia za udział w posiedzeniach, wypłacanego w formie miesięcznego ryczałtu bez względu na ilość posiedzeń w kwocie nie większej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Mowa jest w tym przepisie o posiedzeniach innych niż zarząd organów spółdzielni mieszkaniowej. Organem spółdzielni jest rada nadzorcza, a nie jej komisje, czy prezydium, powołane do organizowania prac rady. Ustawa dopuszczając zatem jako wyjątek odpłatne pełnienie czynności przez członków innych niż zarząd organów spółdzielni mieszkaniowej należne im z tego tytułu wynagrodzenie ogranicza wskazując, że statut może je przewidywać za udział w posiedzeniach i że przybrać ono może formę miesięcznego ryczałtu niewiększego niż minimalne wynagrodzenie za pracę”.

Wyrok SA w Krakowie  z 7.4.2017  r., I ACa 1564/16:
„Pod pojęciem »ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu« w rozumieniu art. 8³ ust. 9 SpółMieszkU należy rozumieć ogólną liczbę członków biorących udział w głosowaniu nad uchwałą. Wobec tego przy ustaleniu ilości osób uczestniczących w głosowaniu nad uchwałą należy uwzględnić liczbę osób, które oddały głosy za i przeciw uchwale, ale także wstrzymały się od głosu. Nie może być mowy o zaliczeniu także tych obecnych na zgromadzeniu, którzy jednak w ogóle nie wzięli udziału w głosowaniu. Przyjęcie tezy, że członkami uczestniczącymi w walnym zgromadzeniu są wszyscy członkowie obecni na tym zgromadzeniu, bez względu na to, czy wzięli dział w głosowaniu, dawałoby możliwość blokowania praktycznie każdej uchwały, w tym także takiej, która jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania spółdzielni”.

11.(N) Zgodnie z ustawą o lasach[9], w przypadku sprzedaży przez osobę fizyczną gruntu oznaczonego jako las w ewidencji gruntów i budynków – Skarbowi Państwa, reprezentowanemu przez Lasy Państwowe, nie przysługuje z mocy prawa prawo pierwokupu tego gruntu, jeżeli:
A. nabywcą jest jednostka samorządu terytorialnego,
B. nabywcami są krewni lub powinowaci zbywcy w linii bocznej do czwartego stopnia,
C. nabywcą jest osoba, która pozostaje ze zbywcą faktycznie we wspólnym pożyciu.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 37a ust. 4 pkt 1 lit. e w zw. z art. 37a ust. 1 pkt 1 LasU)
Zgodnie z art. 37a LasU, w przypadku sprzedaży przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, niestanowiącego własności Skarbu Państwa gruntu:
1) oznaczonego jako las w ewidencji gruntów i budynków lub
2) przeznaczonego do zalesienia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, lub
3) o którym mowa w art. 3 LasU, objętego uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją, o której mowa w art. 19 ust. 3 LasU
– Skarbowi Państwa, reprezentowanemu przez Lasy Państwowe, przysługuje z mocy prawa prawo pierwokupu tego gruntu (ust. 1). Jeżeli nabycie gruntu, o którym mowa w ust. 1, następuje w wyniku:
1) zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży lub
2) jednostronnej czynności prawnej
– Lasy Państwowe reprezentujące Skarb Państwa mogą złożyć oświadczenie o nabyciu tego gruntu za zapłatą równowartości pieniężnej (ust. 2). Jeżeli równowartość pieniężna, o której mowa w ust. 2, nie wynika z treści czynności prawnej, Lasy Państwowe reprezentowane przez nadleśniczego ustalają ją w oparciu o wartość nieruchomości określoną zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami. Jeżeli podmiot, który dokonuje zbycia gruntów w przypadkach, o których mowa w ust. 2, nie zgadza się na równowartość pieniężną ustaloną przez Lasy Państwowe reprezentowane przez nadleśniczego w oparciu o wartość nieruchomości określoną zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami, może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia oświadczenia, o którym mowa w art. 37d LasU, wystąpić do sądu o jej ustalenie. Sąd ustala równowartość pieniężną w oparciu o wartość nieruchomości określoną zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami (ust. 3). Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się:
1) jeżeli nabywcami są:
a) małżonek zbywcy,
b) krewni lub powinowaci zbywcy w linii prostej bez ograniczenia stopnia,
c) krewni lub powinowaci zbywcy w linii bocznej do trzeciego stopnia,
d) osoba związana ze zbywcą z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,
e) jednostka samorządu terytorialnego;
2) w przypadku dziedziczenia;
3) w przypadku zbycia gospodarstwa rolnego, o którym mowa w ustawie z 11.4.2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 2052 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60 i 624) – ust. 4. W przypadku gdy prawo pierwokupu gruntu, o którym mowa w ust. 1, z mocy prawa przysługuje kilku podmiotom, pierwszeństwo w wykonaniu prawa pierwokupu przysługuje Lasom Państwowym (ust. 5). Przepisu ust. 5 nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w art. 10 ust. 5i ustawy z 16.4.2004 r. o ochronie przyrody (ust. 6).

12.(N) Zgodnie z ustawą – Prawo wekslowe[10], weksel może być płatny:
A. w miejscu zamieszkania osoby trzeciej, bądź w miejscowości, w której trasat ma miejsce zamieszkania, bądź w innej miejscowości,
B. wyłącznie w miejscowości, w której trasat ma miejsce zamieszkania i nie można określić innego miejsca płatności,
C. wyłącznie w miejscu zamieszkania indosanta bądź w miejscowości, w której trasat ma miejsce zamieszkania.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 4 PrWeksl)
Weksel może być płatny w miejscu zamieszkania osoby trzeciej, bądź w miejscowości, w której trasat ma miejsce zamieszkania, bądź w innej miejscowości (art. 4 PrWeksl). „Klauzula wskazująca osobę trzecią, u której weksel ma być płatny, nazywa się umiejscowieniem, czyli domicylem. Osobę trzecią, u której weksel jest płatny, oznacza się jako domicylianta. Miejsce zamieszkania domicylianta jest obojętne. Może się ono znajdować w miejscowości, w której trasat ma miejsce zamieszkania bądź w innej miejscowości. Domicyl ułatwia i upraszcza realizację weksla oraz zmniejsza koszty inkasa. Dlatego często domicyluje się weksle, które w myśl ogólnych zasad byłyby płatne w odległych miejscowościach, jeżeli trasat ma tam miejsce zamieszkania. Także wówczas, gdy weksel jest płatny u osoby trzeciej w miejscowości, w której trasat ma miejsce zamieszkania, zamieszczenie wzmianki o domicylu może być celowe”[11].

Wyrok SN z 23.11.2004  r., I CK 224/04:
„Stosownie do treści art. 4 w zw. z art. 103 PrWeksl, ustanowienie w wekslu domicylu oznacza jedynie to, że weksel ma być płatny w miejscu zamieszkania osoby trzeciej. Nie zmienia to jednak osoby zobowiązanej do zapłaty, którą nadal pozostaje trasat. W zakresie roszczenia o odsetki należne od wystawcy weksla własnego jego wierzycielowi, posiadaczowi weksla, skutkiem nieprzedstawienia weksla do zapłaty domicyliatowi jest jedynie to, że odsetki należą się dopiero od dnia, w którym wystawca weksla mógł faktycznie dokonać oględzin weksla i ustalić, czy jest zobowiązany do jego zapłaty”.

Wyrok SN z 16.11.1998  r., I CKN 889/97, OSNC 1999/6/109:
„Jeżeli tekst weksla wskazuje na jego umiejscowienie w rozumieniu art. 4 PrWeksl (domicyl), badanie ważności weksla nie powinno być dokonane bez uwzględnienia tej okoliczności i bez oceny skuteczności domicylu”.

Orzeczenie SN  z 1.6.1946  r., III C 1209/45:
„Bezprawne domicyliowanie wekslu pociąga za sobą nieważność protestu założonego u domicyliata”.

Orzeczenie SN z 29.4.1937  r., I C 1899/36, OSN(C) 1938/4/170:
„Dowód ze świadków i z przesłuchania stron jest dopuszczalny na okoliczności, towarzyszące wydaniu wekslu in blanco, umowy w przedmiocie zastrzeżenia co do umiejscowienia wekslu”.

Orzeczenie SN z 16.6.1935  r., II C 510/35:
„Założenie protestu przeciwko akceptantowi weksli, umiejscowionych z zaznaczeniem osoby domicyliata, stanowi uchybienie istotne przepisów o proteście”.

Orzeczenie SN  z 17.4.1935  r., II C 3064/34, OSN(C) 1935/10/418:
„Posiadacz wekslu in blanco nie jest uprawniony do samowolnego zamieszczenia na nim domicylu”.

14.(N) Zgodnie z ustawą – Prawo wekslowe, zastrzeżenie wystawcy, że przedstawienie do przyjęcia weksla trasowanego nie może nastąpić przed dniem oznaczonym:
A. jest możliwe,
B. nie jest dopuszczalne,
C. jest możliwe tylko przy wekslach in blanco.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 22 zdanie trzecie PrWeksl)
Zgodnie z art. 22 PrWeksl, w każdym wekslu wystawca może zastrzec, iż weksel ma być przedstawiony do przyjęcia z oznaczeniem lub bez oznaczenia terminu. Wystawca może w wekslu zabronić przedstawienia do przyjęcia, wyjąwszy gdy chodzi o weksel, płatny u osoby trzeciej lub płatny w innej miejscowości niż ta, w której trasat ma miejsce zamieszkania, albo płatny w pewien czas po okazaniu. Wystawca może również zastrzec, że przedstawienie do przyjęcia nie może nastąpić przed dniem oznaczonym. Każdy indosant może zastrzec, że weksel ma być przedstawiony do przyjęcia, z oznaczeniem lub bez oznaczenia terminu, chyba że wystawca zabronił przedstawienia do przyjęcia. „Wystawca weksla może umieścić na przedniej stronie weksla klauzulę:
1) nakazującą przedstawienie weksla do przyjęcia, np. przedstawić do przyjęcia;
2) określającą termin, w jakim ma nastąpić przedstawienie do przyjęcia, np. przedstawić do przyjęcia do dnia …., przedstawić do przyjęcia od dnia …., przedstawić do przyjęcia po dniu ….;
3) zabraniającą przedstawienia weksla do przyjęcia, np. nie przedstawiać do przyjęcia;
4) zastrzegającą, że przedstawienie weksla do przyjęcia nie może nastąpić przed dniem wskazanym na wekslu np. nie przedstawiać do przyjęcia przed dniem ….”[12].

14.(N) Zgodnie z ustawą o fundacjach[13], fundacje mogą ustanawiać:
A. wyłącznie osoby fizyczne będące obywatelami polskimi, zamieszkałe w Polsce bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce,
B. wyłącznie osoby fizyczne będące obywatelami polskimi, niezależnie od ich miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce,
C. osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą.

Prawidłowa odpowiedź: C (art. 2 ust. 1 FundU)
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami (art. 1 FundU). Fundacje mogą ustanawiać osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą. Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 2 ust. 1 i 2 FundU). Oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Zachowania tej formy nie wymaga się, jeżeli ustanowienie fundacji następuje w testamencie. W oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskazać cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację. Składnikami majątkowymi mogą być pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości (art. 3 ust. 1-3 FundU). Fundacja działa na podstawie przepisów FundU i statutu (art. 4 FundU). Trzeba też przypomnieć, że o wolności tworzenia i działania fundacji stanowi art. 12 Konstytucji RP.

15.(N) Zgodnie z ustawą o fundacjach, fundacja, która ma prowadzić działalność na terenie jednego województwa:
A. powinna mieć siedzibę na terenie województwa objętego działalnością tej fundacji,
B. powinna mieć siedzibę na terenie innego województwa niż objęte działalnością tej fundacji,
C. powinna mieć siedzibę na terenie województwa objętego działalnością tej fundacji, w mieście będącym siedzibą władz województwa.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 5 ust. 3 FundU)
Jak stanowi art. 5 FundU, fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji (ust. 1). Fundator może wskazać ministra właściwego ze względu na cele fundacji. Oświadczenie fundatora w tej sprawie powinno być dołączone do statutu i przekazane sądowi prowadzącemu rejestr fundacji (ust. 2). Fundacja, która ma prowadzić działalność na terenie jednego województwa, powinna mieć siedzibę na terenie województwa objętego działalnością tej fundacji (ust. 3). Jeżeli w statucie określa się przeznaczenie środków majątkowych fundacji po jej likwidacji, środki te powinny być przeznaczone na cele, o których mowa w art. 1 FundU (ust. 4). Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż tysiąc złotych (ust. 5). Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określić ulgi i zwolnienia z tytułu przeznaczenia zysków z działalności gospodarczej fundacji na realizację jej zadań statutowych, inne niż ulgi i zwolnienia określone w innych ustawach (ust. 6).
„Zgodnie z art. 41 KC, jeżeli ustawa lub oparty na niej statut nie stanowią inaczej, siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający. (…) Wskazanie siedziby ma znaczenie dla określenia właściwości miejscowej sądu rejestrowego (art. 694² KPC), organu nadzoru – właściwego starosty (art. 9 ust. 2 FundU), właściwości sądu w sprawach cywilnych (art. 30, 40 KPC). Przesądza też o miejscu spełnienia świadczenia w sytuacji określonej w art. 454 § 1 KC. Od siedziby należy odróżnić adres osoby prawnej. Określa on szczegółowo (ulica, numer domu, lokalu) siedzibę osoby prawnej”[14].

16.(N) Zgodnie z ustawą – Prawo upadłościowe[15], sprawy o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy rozpoznaje sąd upadłościowy w składzie:
A. trzech sędziów zawodowych,
B. jednego sędziego zawodowego i dwóch ławników,
C. jednego sędziego zawodowego.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 18 PrUp)
Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika (art. 19 ust. 1 PrUp). Głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce, w którym dłużnik regularnie zarządza swoją działalnością o charakterze ekonomicznym i które jako takie jest rozpoznawalne dla osób trzecich (art. 19 ust. 1a PrUp).  W przypadku osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, domniemywa się, że głównym ośrodkiem jej podstawowej działalności jest miejsce siedziby (art. 19 ust. 1b PrUp). W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub zawodową domniemywa się, że głównym ośrodkiem jej podstawowej działalności jest główne miejsce wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej; w przypadku każdej innej osoby fizycznej domniemywa się, że głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce zwykłego pobytu tej osoby (art. 19 ust. 1c PrUp). Jeżeli dłużnik nie ma w Rzeczypospolitej Polskiej głównego ośrodka podstawowej działalności, właściwy jest sąd miejsca zwykłego pobytu albo siedziby dłużnika, a jeżeli dłużnik nie ma w Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zwykłego pobytu albo siedziby, właściwy jest sąd, w którego obszarze znajduje się majątek dłużnika (art. 19 ust. 3 PrUp). Jeżeli okaże się, że właściwy jest inny sąd, sprawę przekazuje się temu sądowi. Na postanowienie o przekazaniu sprawy nie przysługuje zażalenie. Postanowienie to wiąże sąd, któremu sprawa została przekazana. Czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy (art. 19 ust. 4 PrUp). Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd upadłościowy w składzie trzech sędziów zawodowych. Sądem upadłościowym jest sąd rejonowy – sąd gospodarczy (art. 18 PrUp).

17.(N) Zgodnie z ustawą – Prawo upadłościowe, postanowienia umowy zastrzegające na wypadek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły, są:
A. nieważne,
B. ważne,
C. ważne, lecz mogą być uznane za bezskuteczne wobec masy upadłości.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 83 PrUp)
Postanowienia umowy zastrzegające na wypadek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły, są nieważne (art. 83 PrUp). „Można przyjąć, że nieważność powyższych postanowień wystąpi także w przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub ogłoszenia upadłości kontrahenta (upadłego) syndyka. Jeżeli takie postanowienia zawarto w umowie pomiędzy syndykiem a kontrahentem lub jeżeli umowa zawierająca takie postanowienia została zawarta przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości i jest kontynuowana po ogłoszeniu upadłości przez syndyka, również postanowienia umowy przewidujące zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego są nieważne”[16]. Postanowienie umowy, której stroną jest upadły, uniemożliwiające albo utrudniające osiągnięcie celu postępowania upadłościowego jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości. Umowa przeniesienia własności rzeczy, wierzytelności lub innego prawa zawarta w celu zabezpieczenia wierzytelności jest skuteczna wobec masy upadłości, jeżeli została zawarta w formie pisemnej z datą pewną. Umowa ustanawiająca zabezpieczenie finansowe na podstawie ustawy z 2.4.2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych dla swojej skuteczności wobec masy upadłości nie wymaga zachowania formy pisemnej z datą pewną (art. 84 ust. 1-3 PrUp).

18.(N) Zgodnie z ustawą – Prawo upadłościowe, z masy upadłości mogą być zaspokojone odsetki od wierzytelności niezabezpieczonych hipoteką, wpisem w rejestrze, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym albo hipoteką morską:
A. należne od upadłego, za okres do dnia ogłoszenia upadłości,
B. należne od upadłego, za okres do dnia sporządzenia listy wierzytelności,
C. należne od upadłego, za okres do dnia ich zaspokojenia z masy upadłości.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 92 ust. 1 PrUp)
Z masy upadłości mogą być zaspokojone odsetki od wierzytelności, należne od upadłego, za okres do dnia ogłoszenia upadłości (art. 92 ust. 1 PrUp). Przepis ust. 1 nie dotyczy odsetek od wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, wpisem w rejestrze, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym albo hipoteką morską. Odsetki te mogą być zaspokojone tylko z przedmiotu zabezpieczenia (art. 92 ust. 2 PrUp). Przepis art. 92 ust. 1 PrUp odnosi się zarówno do odsetek za opóźnienie, jak i kapitałowych, odsetek ustawowych, jak i umownych[17]. „Odsetki od zobowiązań masy upadłości, tj. powstałych po ogłoszeniu upadłości, nalicza się na zasadach ogólnych. W takim przypadku art. 92 ust. 1 PrUp nie ma zastosowania. Jednakże kolejność ich zaspokojenia reguluje art. 342 ust. 1 pkt 3 PrUp, a więc w kategorii trzeciej. Jako wierzytelności powstałe po ogłoszeniu upadłości nie podlegają zgłoszeniu sędziemu-komisarzowi w formie określonej art. 236 i n. PrUp. Wierzytelności odsetkowych powstałych z tytułu zobowiązań masy upadłości dochodzić można na zasadach ogólnych przeciwko syndykowi”[18].

Wyrok SA w Warszawie z 4.12.2017  r., I ACa 97/16:
„Odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia przez spółkę stanowią element szkody, którą członek zarządu wyrządził wierzycielowi wobec niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a wobec tego odpowiedzialność członka zarządu w tym zakresie znajduje podstawę w treści art. 299 § 1 KSH. Wynikający z art. 92 ust. 1 ustawy z 2003 r. Prawo upadłościowe zakaz naliczania odsetek, dotyczy tylko masy upadłości, z której mogą być zaspokojone jedynie odsetki należne do dnia ogłoszenia upadłości. Z powyższego wynika, iż wierzycielowi nie należą się odsetki od daty ogłoszenia upadłości tylko wówczas, gdy żąda ich zaspokojenia z funduszów masy. Członek zarządu, który chce uwolnić się od odpowiedzialności za szkodę jaką poniósł wierzyciel spółki, winien przeprowadzić dowód w kierunku obalenia domniemań, poprzez wykazanie, że zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie właściwym lub też, że nie ponosi winy za niezgłoszenie takiego wniosku lub też, że mimo niezgłoszenia przez niego wniosku wierzyciel nie poniósł szkody”.

Wyrok SN z 17.5.2016  r., II UK 248/15:
„Przepis art. 92 ust. 1 PrUp dotyczy wszelkiego rodzaju odsetek. Jego hipotezą objęte są zarówno odsetki kapitałowe, jak i odsetki za opóźnienie, w tym odsetki ustawowe i umowne. Odsetki te, bez względu na źródło ich powstania, są naliczane za okres do daty ogłoszenia upadłości i ustalane na liście wierzytelności według stanu na ten dzień. Jedynie odsetki wyliczone na dzień ogłoszenia upadłości i ustalone na liście wierzytelności zgodnie z zasadami określonymi w art. 245 ust. 1 pkt 1 i art. 247 ust. 2 PrUp, mogą zostać zaspokojone z masy upadłości w postępowaniu upadłościowym. Z uwagi na usytuowanie art. 92 PrUp, przepis ten ma zastosowanie jedynie do upadłości z likwidacją majątku upadłego. Nie ma o zastosowania do upadłości z możliwością zawarcia układu. Przepisy regulujące tryb tego ostatniego postępowania upadłościowego nie zawierają bowiem unormowania analogicznego do treści art. 92. Brak unormowania kwestii odsetek powstałych po dacie ogłoszenia upadłości układowej wskazuje, że odsetki w tym przypadku biegną i nie są objęte układem”.

Uchwała SN z 7.4.2016  r., III CZP 113/15, OSNC 2017/3/27:
„Roszczenie o odsetki za okres po ogłoszeniu upadłości może być dochodzone przeciw upadłemu w drodze powództwa nawet przed zakończeniem postępowania upadłościowego”.

19.(N) Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej[19], składane przez przedsiębiorców będących osobami fizycznymi wnioski o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej:
A. są wolne od opłat,
B. są wolne od opłat wyłącznie w razie niewątpliwej niemożności poniesienia ich przez przedsiębiorcę,
C. są wolne od opłat tylko wtedy, gdy za ich niezwłocznym załatwieniem przemawiają względy społeczne lub wzgląd na ważny interes strony.

Prawidłowa odpowiedź: A (art. 23 i art. 29 SwobGospU)
Na podstawie art. 23 SwobGospU została utworza Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, zwaną dalej „CEIDG” (ust. 1). CEIDG prowadzi w systemie teleinformatycznym minister właściwy do spraw gospodarki (ust. 2). Zadaniem CEIDG jest:
1) ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi;
2) udostępnianie informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie;
3) umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnianych przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego;
4) umożliwienie ustalenia terminu i zakresu zmian wpisów w CEIDG oraz wprowadzającego je organu (ust. 3).
Wnioski o wpis do CEIDG są wolne od opłat (art. 29 SwobGospU).

Wyrok NSA w Warszawie z 26.8.2014  r., II GSK 1010/13:
„Wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma charakter deklaratoryjny i rodzi jedynie domniemanie faktyczne jej prowadzenia, co nie wyklucza możliwości przeprowadzenia przeciwdowodu w celu wykazania rzeczywistego zaprzestania prowadzenia lub zawieszenia wykonywania tej działalności, pomimo braku odpowiedniego wpisu w ewidencji”.

20.(N) Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca, któremu cofnięto koncesję w wyniku wydania prawomocnego orzeczenia zakazującego mu wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją:
A. nigdy nie może wystąpić z wnioskiem o ponowne udzielenie koncesji w takim samym zakresie,
B. może wystąpić z wnioskiem o ponowne udzielenie koncesji w takim samym zakresie nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o cofnięciu koncesji z tej przyczyny,
C. może wystąpić z wnioskiem o ponowne udzielenie koncesji w takim samym zakresie nie wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia wydania decyzji o cofnięciu koncesji z tej przyczyny.

Prawidłowa odpowiedź: B (art. 61 w zw. z art. 58 ust. 1 pkt 1 SwobGospU)
Jak stanowi art. 58 SwobGospU organ koncesyjny cofa koncesję, w przypadku gdy:
1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją;
2) przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją (ust. 1). Organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca:
1) rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa;
2) w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją (ust. 2). Organ koncesyjny może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także jeżeli wydano decyzję o stwierdzeniu niedopuszczalności wykonywania praw z udziałów albo akcji przedsiębiorcy, na podstawie przepisów ustawy z 24.7.2015 r. o kontroli niektórych inwestycji albo też w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy (ust. 3). Przedsiębiorca, któremu cofnięto koncesję z przyczyn, o których mowa w art. 58 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 SwobGosp, może wystąpić z wnioskiem o ponowne udzielenie koncesji w takim samym zakresie nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o cofnięciu koncesji (art. 61 SwobGospU).

Wyrok SA w Warszawie z 13.7.2016  r., VI ACa 774/15:
„W wypadku spółek osobowych do cofnięcia koncesji na zasadzie art. 58 ust. 1 pkt 1 SwobGospU wystarczy stwierdzenie istnienia prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności wobec jednego ze wspólników. Bez znaczenia pozostaje w takiej sytuacji fakt, że inny ze wspólników nie został skazany i może prowadzić sprawy spółki. Nie chodzi tutaj o to, czy wspólnik spółki jawnej dokonuje czynu będącego podstawą cofnięcia koncesji w imieniu spółki, gdyż popełniając czyn wspólnik nie musi reprezentować spółki, chociaż oczywiście jest możliwa taka sytuacja, gdy np. fałszuje dokumenty, na podstawie których koncesjonariusz jest zobowiązany do zapłaty stosownego podatku. Jedynym wyznacznikiem jest to, czy popełniony czyn, za który następuje prawomocne skazanie, ma związek z przedmiotem działalności gospodarczej określonej ustawą”.

Bibliografia:

Banasiński C., Jaroszyński K. M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz 2017
Dziczek R., Własność lokali. Komentarz, wzory pozwów i wniosków sądowych, wyd. VII 2016
Szpunar A., Komentarz do ustawy – Prawo wekslowe, [w:] Komentarz do prawa wekslowego i czekowego, Wyd. Prawnicze 2001
Suski P., Komentarz do ustawy o fundacjach, [w:] Stowarzyszenia i fundacje. Komentarz, wyd. IV2011
Janda P., Prawo upadłościowe. Komentarz 2018

[1] Tekst jedn. z 2017 r. poz. 827 (GospKomU).
[2] Banasiński C., Jaroszyński K. M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, WK 2017, Komentarz do art. 7, uwaga 1.
[3] Ibidem, Komentarz do art. 10 a, uwagi I.2 oraz V.1.
[4] Tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 716 (WłLokU).
[5] Dziczek R., Własność lokali. Komentarz, wzory pozwów i wniosków sądowych, wyd. VII, WK 2016, Komentarz do art. 15, uwaga 1.
[6] Tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 156 z późn. zm.  (PrSpółdz).
[7] Tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 845 (SpółMieszkU).
[8] Artykuł 36 § 3 PrSpółdz stanowi, że członek może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu przez pełnomocnika, jeżeli ustawa lub statut nie stanowią inaczej. Osoby prawne będące członkami spółdzielni biorą udział w walnym zgromadzeniu przez ustanowionego w tym celu pełnomocnika.
[9] Tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 788 z późn. zm. (LasU).
[10] Tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 160 (PrWeksl).
[11] Szpunar A., Komentarz do ustawy – Prawo wekslowe, [w:] Komentarz do prawa wekslowego i czekowego, Wyd. Prawnicze 2001, Komentarz do art. 4 PrWeksl, uwaga 1.
[12] Ibidem, Komentarz do art. 22 PrWeksl, uwaga 1.
[13] Tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 40 z późn. zm. (FundU).
[14] Suski P., Komentarz do ustawy o fundacjach, [w:] Stowarzyszenia i fundacje. Komentarz, wyd. IV 2011, Komentarz do art. 5 FundU, uwaga 3.2.
[15] Tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 2344 z późn. zm. (PrUp).
[16] Janda P., Prawo upadłościowe. Komentarz, wyd. II 2018, Komentarz do art. 83, uwaga 1.
[17] Zob. Ibidem, Komentarz do art. 92, uwaga 1.
[18] Ibidem, uwaga 5.
[19] Tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 z późn. zm. (SwobGospU).