Ustawa o komornikach sądowych, ustawa o kosztach komorniczych – pytania na aplikacje prawnicze z opracowaniem i orzecznictwem
autor: Rafał Maciąg – radca prawny
Pytania pochodzą z egzaminów wstępnych na aplikację komorniczą (K), które odbyły się 26.9.2020 r.
1. K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, komornik sądowy przy wykonywaniu zadań kieruje się:
- dobrem wymiaru sprawiedliwości oraz interesem publicznym,
- wyłącznie ochroną interesów dłużnika,
- wyłącznie ochroną interesów wierzyciela.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 2 ust. 3 KomSądU)
Komornik przy wykonywaniu zadań kieruje się dobrem wymiaru sprawiedliwości oraz interesem publicznym (art. 2 ust. 3 KomSądU).
Do kluczowych cech ustrojowych komornika należą:
„1) występowanie w roli »szczególnego rodzaju organu państwowego«, drugiego obok sądu rejonowego organu egzekucyjnego, o określonych ściśle kompetencjach i właściwości miejscowej, przy czym dopiero przypisanie komornikowi roli organu państwowego, stanowiło podstawę dla możliwości dekodowania dalszych właściwości, takich jak:
2) posiadanie kompetencji władczych zarówno w stosunku do uczestników postępowania egzekucyjnego, ale również innych podmiotów (np. organów administracji publicznej, banków), w zakresie pozyskiwania informacji niezbędnych dla sprawnego i efektywnego prowadzenia postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego,
3) możliwość nakładania kar, celem podporządkowania opornych osób i instytucji jego decyzjom zmierzającym do wykonania ustawowych zadań,
4) podporządkowanie komorników nadzorowi judykacyjnemu sądu i nadzorowi prezesa sądu rejonowego przy którym działa, przy jednoczesnym wyodrębnieniu komorników ze struktury władzy sądowniczej,
5) powoływanie na podstawie decyzji organu władzy publicznej – Ministra Sprawiedliwości,
6) posługiwanie się pieczęcią urzędową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej, co w sposób symboliczny wyraża jego publiczny status”[1].
2. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, komornik sądowy jest:
- przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów regulujących podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej,
- pracownikiem sądu, przy którym działa,
- funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym.
Prawidłowa odpowiedź: C (art. 2 ust. 1 KomSądU)
Komornik jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym (art. 2 ust. 1 KomSądU).
Komornika należy uznać za pomocniczy organ wymiaru sprawiedliwości[2].
3. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, komornikom sądowym powierza się – między innymi – następujące zadania:
- prowadzenie mediacji pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem w celu zawarcia ugody przed sądem,
- wykonywanie postanowień o zabezpieczeniu spadku lub sporządzanie spisu inwentarza,
- ustalanie na wniosek wierzyciela kręgu spadkobierców po zmarłym dłużniku.
Prawidłowa odpowiedź: B (art. 3 ust. 3 pkt 3 KomSądU)
Zgodnie z art. 3 KomSądU, komornik jest organem władzy publicznej w zakresie wykonywania czynności w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym. Czynności te wykonuje komornik, z uwzględnieniem wyjątków przewidzianych w ustawach (ust. 1). Czynności w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym oraz inne ustawowe zadania komornik wykonuje osobiście. W przypadkach przewidzianych w ustawach komornik może zlecić wykonywanie określonych czynności asesorowi komorniczemu, zwanemu dalej „asesorem”. Zlecenie wykonywania tych czynności jest dopuszczalne jedynie w celu przygotowania do wykonywania zawodu komornika (ust. 2). Komornikom powierza się następujące zadania:
1) wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach o roszczenia pieniężne i niepieniężne oraz zabezpieczenie roszczeń, w tym europejskich nakazów zabezpieczenia na rachunku bankowym, z uwzględnieniem wyjątków przewidzianych w ustawie z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1575, 1578 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11);
2) wykonywanie innych tytułów wykonawczych oraz tytułów egzekucyjnych, które podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej bez zaopatrywania ich w klauzulę wykonalności;
2a) wykonywanie postanowień o zabezpieczeniu środka dowodowego oraz postanowień nakazujących wydanie środka dowodowego w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej;
3) wykonywanie postanowień o zabezpieczeniu spadku lub sporządzanie spisu inwentarza;
4) wykonywanie zadań określonych w innych ustawach (ust. 3).
Komornik, poza zadaniami określonymi w ust. 3, wykonuje następujące czynności:
1) na zlecenie sądu albo wniosek powoda zobowiązanego przez sąd na podstawie art. 139¹ § 1 ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego – osobiście doręcza bezpośrednio adresatowi zawiadomienia sądowe, pisma procesowe oraz inne dokumenty sądowe za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty, albo stwierdza, że adresat pod podanym adresem nie zamieszkuje;
1a) na zlecenie podmiotu, o którym mowa w pkt 1, podejmuje czynności zmierzające do ustalenia aktualnego adresu zamieszkania adresata;
2) sporządza protokół stanu faktycznego;
3) na wniosek organizatora licytacji – sprawuje urzędowy nadzór nad dobrowolnymi publicznymi licytacjami, z przybiciem najniższej lub najwyższej oferty (ust. 4).
Na czynności komornika, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 2, przysługuje skarga do sądu rejonowego. Przepisy ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, w szczególności art. 759 § 2 i art. 767–767⁴, stosuje się odpowiednio. Zażalenie na postanowienie sądu nie przysługuje, z wyjątkiem postanowień w przedmiocie kosztów komorniczych (ust. 5). Czynności sądu, o których mowa w ust. 5, może wykonywać także referendarz sądowy (ust. 6).
4. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, komornik sądowy:
- może prowadzić tylko jedną indywidualną kancelarię komorniczą,
- może prowadzić maksymalnie dwie indywidualne kancelarie komornicze,
- może prowadzić maksymalnie trzy indywidualne kancelarie komornicze.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 7 ust. 4 KomSądU)
Komornik, w ramach pełnionej służby, organizuje indywidualną kancelarię komorniczą, zwaną dalej „kancelarią”. Kancelaria to zespół osób i środków materialnych służących do obsługi komornika w zakresie powierzonych mu zadań i czynności. Siedziba kancelarii znajduje się w rewirze komorniczym, zwanym dalej „rewirem”, w którym komornik został powołany. Komornik może prowadzić tylko jedną kancelarię. Komornik nie może tworzyć filii kancelarii, oddziałów ani innych jednostek organizacyjnych służących jej obsłudze. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb nadawania numerów porządkowych kancelariom oraz sposób gromadzenia i przetwarzania informacji w tym zakresie przez właściwe organy nadzoru, mając na względzie zapewnienie przejrzystości numeracji oraz zagwarantowanie właściwego przepływu informacji między organami nadzoru (art. 7 ust. 1-5 KomSądU).
5. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, rewirem komorniczym jest:
- obszar właściwości sądu rejonowego, przy którym działa komornik sądowy,
- obszar właściwości sądu okręgowego, na którego terenie komornik sądowy prowadzi indywidualną kancelarię komorniczą,
- obszar właściwości sądu apelacyjnego, na którego terenie komornik sądowy prowadzi indywidualną kancelarię komorniczą.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 8 ust. 2 KomSądU)
Komornik działa na obszarze swojego rewiru, z uwzględnieniem art. 10 KomSądU. Rewirem jest obszar właściwości sądu rejonowego, przy którym działa komornik. W rewirze może działać więcej niż jeden komornik. Komornicy, których siedziby kancelarii są położone w obszarze właściwości nowo utworzonego sądu rejonowego, z chwilą jego utworzenia stają się z mocy prawa komornikami przy tym sądzie. Jeżeli w obszarze właściwości nowo utworzonego sądu rejonowego nie ma siedziby kancelarii, do czasu powołania komornika w tym rewirze, czynności egzekucyjne wykonują komornicy dotychczas właściwi. W przypadku zniesienia sądu rejonowego komornicy dotychczas działający przy tym sądzie stają się z mocy prawa komornikami przy sądzie, który swoją właściwością objął obszar właściwości zniesionego sądu. Minister Sprawiedliwości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości prowadzi i na bieżąco aktualizuje wykaz komorników, w którym wskazuje rewiry położone w obszarach właściwości poszczególnych sądów apelacyjnych, imiona i nazwiska komorników działających w tych rewirach oraz numery porządkowe, siedziby i adresy ich kancelarii. Prezes sądu rejonowego na stronie internetowej sądu prowadzi i na bieżąco aktualizuje wykaz komorników działających przy tym sądzie, w którym wskazuje imiona i nazwiska komorników oraz numery porządkowe, siedziby i adresy ich kancelarii. Wykaz podaje się również do publicznej wiadomości na tablicy informacyjnej w budynku sądu rejonowego. W przypadku gdy w danym półroczu zaistnieją przesłanki odmowy przyjmowania przez komornika spraw z wyboru, na stronie internetowej sądu niezwłocznie zamieszcza się stosowną wzmiankę o tym fakcie. O zaistnieniu tych przesłanek komornik niezwłocznie powiadamia, w formie pisemnej, prezesa właściwego sądu rejonowego (art. 8 ust. 1-9 KomSądU).
6. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, zainteresowanego na stanowisko komornika sądowego powołuje:
- Krajowa Rada Komornicza,
- Minister Sprawiedliwości,
- Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
Prawidłowa odpowiedź: B (art. 12 ust. 1 KomSądU)
Minister Sprawiedliwości na wniosek zainteresowanego powołuje go na stanowisko komornika, w drodze decyzji, po zasięgnięciu opinii rady właściwej izby komorniczej o zainteresowanym. Rada izby komorniczej nie ma statusu strony w toczącym się postępowaniu administracyjnym (art. 12 ust. 1 KomSądU). Minister Sprawiedliwości może odmówić powołania na stanowisko komornika, jeżeli utworzenie nowej kancelarii w rewirze objętym wnioskiem nie jest celowe lub liczba komorników działających w danym rewirze jest wystarczająca. Oceny tej Minister Sprawiedliwości dokonuje, uwzględniając potrzebę prawidłowego i sprawnego wykonywania czynności, o których mowa w art. 3 KomSądU, stan zaległości i wielkość wpływu spraw w danym rewirze. Minister Sprawiedliwości może odmówić powołania na stanowisko komornika, zwłaszcza gdy na skutek powołania komornika średnia liczba spraw w danym rewirze byłaby niższa niż 1000 spraw przypadających na jednego komornika. Średnią liczbę spraw oblicza się, dzieląc liczbę spraw, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1–2a KomSądU, z wyłączeniem spraw z wyboru wierzyciela, które wpłynęły do wszystkich komorników w tym rewirze w roku kalendarzowym poprzedzającym złożenie wniosku o powołanie na stanowisko komornika, przez liczbę komorników, co do których wydano decyzję o powołaniu na stanowisko komornika w rewirze na dzień rozpoznawania wniosku, powiększoną o jeden (art. 12 ust. 2 KomSądU). Ogłoszenie o zwolnionym stanowisku komornika Minister Sprawiedliwości udostępnia niezwłocznie w Biuletynie Informacji Publicznej, chyba że powołanie nowego komornika na zwolnione stanowisko nie jest celowe. W ogłoszeniu wskazuje się rewir, imię, nazwisko, numer porządkowy oraz siedzibę i adres kancelarii dotychczasowego komornika oraz zaznacza się, że osoba, która zostanie powołana na stanowisko komornika, przejmie prowadzenie spraw dotychczas prowadzonych i niezakończonych przez tego komornika. Wnioski o powołanie na zwolnione stanowisko składa się do Ministra Sprawiedliwości w terminie miesiąca od dnia wskazanego w ogłoszeniu (art. 12 ust. 3 KomSądU). Minister Sprawiedliwości przesyła odpisy wniosków, o których mowa w ust. 1 i 3, wraz z załącznikami, radzie właściwej izby komorniczej w celu wyrażenia opinii w terminie 21 dni. Brak opinii nie stanowi przeszkody do nadania wnioskom dalszego biegu (art. 12 ust. 4 KomSądU). W tym samym czasie zainteresowany może ubiegać się o powołanie tylko na jedno stanowisko komornika (art. 12 ust. 5 KomSądU). Minister Sprawiedliwości pozostawia bez rozpoznania wnioski złożone po terminie, o którym mowa w ust. 3, wszystkie wnioski zainteresowanego w przypadku złożenia wniosków o powołanie na więcej niż jedno stanowisko komornika, a także wnioski, do których nie załączono dokumentów, o których mowa w art. 13 KomSądU (art. 12 ust. 6 KomSądU).
Do wniosku o powołanie na stanowisko komornika zainteresowany załącza:
1) życiorys;
2) dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 1 i 6 KomSądU;
3) dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 8–11 KomSądU, albo dokumenty potwierdzające zaistnienie okoliczności, o których mowa w art. 11 ust. 2–4 KomSądU;
4) oświadczenie, że nie jest przeciwko niemu prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
5) oświadczenie, że nie toczyło się i nie toczy przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne;
6) zaświadczenie potwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków komornika (art. 13 ust. 1 KomSądU).
Oświadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 5, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie zamieszcza w nim klauzulę następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia (art. 13 ust. 2 KomSądU). Do wydania zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, stosuje się odpowiednio przepisy określające zasady wydawania zaświadczeń dla kandydatów na stanowisko sędziowskie (art. 13 ust. 3 KomSądU). Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, zainteresowany może załączyć opinie, świadectwa i zaświadczenia (art. 13 ust. 4 KomSądU). Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, zainteresowany urodzony przed 1.8.1972 r. załącza również oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z 18.10.2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 1633 oraz z 2022 r. poz. 1459 i 1512), albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy (art. 13 ust. 5 KomSądU).
7. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, wniosek o powołanie na stanowisko komornika sądowego można złożyć w terminie:
- 5 lat od odbycia asesury komorniczej,
- 7 lat od odbycia asesury komorniczej,
- 10 lat od odbycia asesury komorniczej.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 16 KomSądU)
Wniosek o powołanie na stanowisko komornika można złożyć w terminie 5 lat od odbycia asesury komorniczej (art. 16 KomSądU). „Termin 5 lat jest maksymalnym terminem pozwalającym na ubieganie się o stanowisko komornika po zakończonej asesurze. Jego uzasadnienie należy wiązać z naturalnym procesem zapominania wiedzy, która dotąd była nabywana i utrwalana podczas wykonywania przez asesora czynności w postępowaniu egzekucyjnym. Asesura trwa minimalnie 2 lata i nie dłużej niż 6 lat od daty pierwszego powołania na stanowisko asesora komorniczego przez właściwego prezesa SA. Pięcioletni termin wydaje się dostateczny do podjęcia przemyślanej decyzji na drodze do zawodu komornika. Okres ten pozwala również zasadnie przypuszczać, że były asesor będzie jeszcze w stanie, z uwagi na upływ czasu i nieuchronne zmiany w otoczeniu prawnym, podołać obowiązkom służby komorniczej”[3].
8. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, powołanie na stanowisko komornika sądowego wygasa z mocy prawa – między innymi – jeżeli komornik sądowy:
- nie wykonał zaleceń powizytacyjnych sędziego wizytatora,
- podejmował czynności w okresie zawieszenia w czynnościach komornika sądowego,
- utracił obywatelstwo polskie.
Prawidłowa odpowiedź: C (art. 20 ust. 1 pkt 6 KomSądU)
Powołanie na stanowisko komornika wygasa z mocy prawa, jeżeli komornik:
1) zmarł;
2) zrezygnował z pełnienia obowiązków komornika;
3) został prawomocnie ukarany karą dyscyplinarną wydalenia ze służby komorniczej;
4) został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
5) został prawomocnie ubezwłasnowolniony częściowo albo całkowicie;
6) utracił obywatelstwo polskie (art. 20 ust. 1 KomSądU).
O wygaśnięciu powołania na stanowisko komornika z mocy prawa Minister Sprawiedliwości zawiadamia komornika, prezesa właściwego sądu apelacyjnego, prezesa właściwego sądu rejonowego oraz radę właściwej izby komorniczej (art. 20 ust. 2 KomSądU).
9. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, czas pracy komornika sądowego:
- nie może wynosić mniej niż 40 godzin w tygodniu,
- jest określony wymiarem jego zadań,
- nie może wynosić więcej niż 40 godzin w tygodniu.
Prawidłowa odpowiedź: B (art. 30 ust. 1 KomSądU)
Zgodnie z art. 30 KomSądU, czas pracy komornika jest określony wymiarem jego zadań (ust. 1). Komornik dostosowuje dni i godziny przyjęć interesantów do miejscowych warunków (ust. 2). Dni i godziny przyjęć interesantów są zatwierdzane przez prezesa właściwego sądu rejonowego (ust. 3). Komornik podaje informację o dniach i godzinach przyjęć interesantów na tablicy informacyjnej umieszczonej przy wejściu do kancelarii (ust. 4). W sprawach pilnych komornik może przyjąć interesantów poza ustalonymi dniami i godzinami przyjęć, jeżeli ważny interes strony wymaga niezwłocznego działania komornika (ust. 5). Jak stwierdza R. Reiwer: „Taki zapis [art. 30 ust. 1 KomSądU – R. M.], analogiczny do art. 83 PrUSP, nie może być jednak rozumiany jako wyraz dowolności w zakresie wykonywania obowiązków przez komornika. Prezes sądu rejonowego, przy którym komornik działa, nie programuje komornikowi kolejności wykonywanych zadań, nie tworzy swoistego ich harmonogramu i co oczywiste nie deleguje poszczególnych zadań na pracowników komornika. Jednakże prowadzi wykaz służbowy komornika, odnotowuje w nim nieobecności komornika w pracy (również te nieusprawiedliwione) i podejmuje czynności związane z umożliwieniem komornikowi wykonywania prawa do wypoczynku – w granicach określonych ustawą (…)”[4].
10. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, komornik sądowy:
- nie może prowadzić działalności gospodarczej,
- może prowadzić dowolną działalność gospodarczą,
- może prowadzić działalność gospodarczą, która nie przeszkadza mu w pełnieniu służby komornika sądowego.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 33 ust. 2 KomSądU)
Komornik nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów regulujących podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej (art. 33 ust. 1 KomSądU). Komornik nie może prowadzić działalności gospodarczej (art. 33 ust. 2 KomSądU). Do komornika stosuje się przepisy ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.), ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423 i 432) oraz ustawy z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.), dotyczące osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 33 ust. 3 KomSądU). Komornik nie może:
1) być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki prawa handlowego;
2) być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółdzielni;
3) być członkiem zarządu fundacji prowadzącej działalność gospodarczą;
4) posiadać w spółce prawa handlowego więcej niż 10% akcji lub udziałów przedstawiających więcej niż 10% kapitału zakładowego (art. 33 ust. 4 KomSądU).
Przepisy ust. 2–4 stosuje się do asesorów (art. 33 ust. 5 KomSądU). „Komornik sądowy nie jest przedsiębiorcą i nie prowadzi działalności gospodarczej. Istotą jego pracy jest służba publiczna, nie zaś nastawienie na maksymalizację zysku. Komornik nie jest również, jako funkcjonariusz publiczny i przede wszystkim organ władzy publicznej w zakresie wykonywania czynności w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym (art. 3 ust. 1 KomSądU) podatnikiem podatku VAT”[5].
11. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, wykaz służbowy komornika sądowego, w którym odnotowuje się dni, w których komornik sądowy był nieobecny, ze wskazaniem przyczyn nieobecności, prowadzi:
- prezes właściwego sądu rejonowego,
- prezes właściwego sądu apelacyjnego,
- Minister Sprawiedliwości.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 41 ust. 1 KomSądU)
Prezes właściwego sądu rejonowego prowadzi wykaz służbowy komornika, w którym odnotowuje się dni, w których komornik był nieobecny, ze wskazaniem przyczyn nieobecności. Do wykazu załącza się dowody usprawiedliwiające nieobecność komornika. Komornikowi przysługuje uprawnienie do nieobecności na analogicznych zasadach i w wymiarze jak przysługujące pracownikowi w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy. W zakresie sposobu i przyczyn usprawiedliwiania nieobecności komornika przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 298² ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy stosuje się odpowiednio (art. 41 ust. 1-3 KomSądU).
12. (K) Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, przy naborze na aplikację komorniczą:
- obowiązuje limit przyjęć,
- nie obowiązuje limit przyjęć,
- nie obowiązuje limit przyjęć, chyba że ustanowi go w drodze uchwały Krajowa Rada Komornicza.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 66 ust. 1 KomSądU)
Nabór na aplikację przeprowadza się w drodze egzaminu wstępnego (art. 65 KomSądU). Przy naborze na aplikację obowiązuje limit przyjęć. Limit przyjęć na aplikację w danym roku nie może przekraczać 15% ogółu liczby komorników na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Komorniczej, w terminie do dnia 1 kwietnia każdego roku, określa limit przyjęć na aplikację z podziałem na poszczególne izby komornicze, mając na względzie liczbę oraz stopień obciążenia pracą komorników pełniących służbę na obszarze poszczególnych izb. Informację o limicie przyjęć niezwłocznie zamieszcza się na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej. W przypadku gdy na ostatnie miejsce w ramach limitu przyjęć w danej izbie komorniczej wniosek o wpis na listę aplikantów komorniczych złożyła więcej niż jedna osoba, która uzyskała tę samą liczbę punktów z egzaminu wstępnego, limit przyjęć ulega zwiększeniu o liczbę tych osób (art. 66 ust. 1-5 KomSądU). „Limit jest ustalany przez Ministra Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii KRK. Minister nie jest opinią tą formalnie związany, powinien jednakże brać ją pod uwagę jako istotną wskazówkę co do oczekiwanej liczby miejsc na aplikacji komorniczej. Współpraca Ministra Sprawiedliwości z KRK jest tym bardziej oczekiwana i celowa, że to właśnie KRK, korzystając z informacji pozyskanych z poszczególnych izb, może dysponować unikalną wiedzą o poziomie zainteresowania zawodem w poszczególnych częściach kraju, a nadto o kondycji komorników, którzy potencjalnie mogliby w przyszłości zostać patronami aplikantów komorniczych. Wprawdzie, jak wskazano wyżej, przewidziano tylko górny limit przyjęć, jednakże rzeczą Ministra Sprawiedliwości na tle stosowania art. 66 ust. 2 jest zapewnienie rzeczywistego dostępu do zawodu komornika absolwentów wydziałów prawa”[6].
13. (K) Zgodnie z ustawą o kosztach komorniczych, prawomocne postanowienie zawierające wezwanie do uiszczenia kosztów komorniczych:
- podlega wykonaniu bez zaopatrywania go w klauzulę wykonalności,
- podlega wykonaniu po zaopatrzeniu go w klauzulę wykonalności,
- nie podlega egzekucji.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 4 KomKosztU)
Prawomocne postanowienie zawierające wezwanie do uiszczenia kosztów komorniczych podlega wykonaniu bez zaopatrywania go w klauzulę wykonalności. Za egzekucję kosztów komorniczych nie pobiera się opłaty egzekucyjnej (art. 4 KomKosztU). „Postanowienie, o którym mowa w art. 4 KomKosztU, o ile dotyczy ono kosztów egzekucyjnych (a nie kosztów powstałych w związku z prowadzeniem innych postępowań lub podjęciem innego rodzaju czynności) korzystać będzie z pierwszeństwa, o którym mowa w art. 1025 § 1 pkt 1 KPC. Pierwszeństwo to przysługiwać będzie niezależnie od tego, czy koszty te są egzekwowane w postępowaniu, w którym powstały, czy też są przedmiotem egzekucji w innym postępowaniu”[7].
14. (K) Zgodnie z ustawą o kosztach komorniczych, czynność, w związku z którą komornik sądowy zażądał zaliczki na pokrycie wydatków, podejmuje się nie później niż w terminie:
- 7 dni od dnia uiszczenia zaliczki,
- 14 dni od dnia uiszczenia zaliczki,
- 21 dni od dnia uiszczenia zaliczki.
Prawidłowa odpowiedź: A (art. 9 ust. 1 KomKosztU)
Czynność, w związku z którą komornik zażądał zaliczki na pokrycie wydatków, podejmuje się nie później niż w terminie 7 dni od dnia uiszczenia zaliczki. Uiszczoną zaliczkę przeznacza się wyłącznie na pokrycie wydatków, na poczet których została uiszczona. Przeznaczenie zaliczki na pokrycie innych wydatków może nastąpić wyłącznie za zgodą strony, która ją uiściła (art. 9 ust. 1 i 2 KomKosztU).
Jak zauważa P. Dzienis: „Przepis [art. 9 ust. 1 – R. M.] określa termin 7 dni jako termin maksymalny na podjęcie czynności. Jest to termin instrukcyjny adresowany do komornika i wyrażający powinność sposobu działania. Termin ten przez użycie słów »nie później« jest tak skonstruowany, że komornik czynność powinien podjąć jak najszybciej. Nie powinien on czekać na ostatni dzień terminu tylko podejmować czynności jak najszybciej, tak jak pozwala organizacja pracy kancelarii. W systematyce terminów jest to zatem rodzaj terminu ad quem (czynność powinna być dokonana przed upływem tego terminu). W przypadku zlecenia opinii biegłego oznaczać on będzie wydanie postanowienia w przedmiocie przeprowadzenia opinii biegłego oraz przekazanie akt biegłemu celem sporządzenia opinii. Nie oznacza natomiast rezultatu w postaci dokonania czynności przez biegłego i przedłożenia opinii w tym zakresie”[8].
Bibliografia:
Reiwer R. (red.), Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, C. H. Beck, Warszawa 2019
[1] R. Reiwer, w: R. Reiwer (red.), Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, C. H. Beck, Warszawa 2019, s. 9.
[2] Zob. R. Reiwer, w: R. Reiwer (red.), Ustawa…, s. 11.
[3] R. Reiwer, w: R. Reiwer (red.), Ustawa…, s. 82.
[4] R. Reiwer, w: R. Reiwer (red.), Ustawa…, s. 145.
[5] R. Reiwer, w: R. Reiwer (red.), Ustawa…, s. 158.
[6] R. Reiwer, w: R. Reiwer (red.), Ustawa…, s. 265.
[7] M. Klonowski, w: R. Reiwer (red.), Ustawa…, s. 939.
[8] P. Dzienis, w: R. Reiwer (red.), Ustawa…, s. 953.