Suum cuique
Tekst pochodzi z numeru: 3 (132) marzec 2012 Dr Maciej Jońca* U źródeł Idea sprawiedliwej nagrody i odpłaty, a także zasada respektowania praw podmiotowych jednostki towarzyszą ludzkości od bardzo dawna. Na egipskiej inskrypcji grobowej datowanej na czasy osiemnastej dynastii znalazła się następująca wzmianka: „Zobacz, że wszystko zostało wykonane zgodnie z ustawą pomagającą każdemu w realizacji jego prawa”. W Dekalogu, który... Read More
Gaudeamus igitur iuvenes dum sumus!
Tekst pochodzi z numeru: 2 (131) luty 2012 Dr Maciej Jońca Biurokracja i „fala” W okresie schyłkowym rzymskiego cesarstwa najprężniejszymi ośrodkami nauczania prawa stały się Bejrut, Konstantynopol oraz Rzym1. W konstytucji Walentyniana I z roku 370 znalazło się polecenie, by wszyscy przybywający do miasta studenci natychmiast zgłaszali się do urzędnika podatkowego (magister census) wraz z... Read More
Cosmopolis
Tekst pochodzi z numeru: 1 (130) styczeń 2012 dr Maciej Jońca* Terra nullius Odkrycie przez Krzysztofa Kolumba (1451–1506) Nowego Świata stworzyło nową jakość w europejskiej ekspansji terytorialnej. Kościół dostrzegł w nim niepowtarzalną szansę rozpoczęcia „nowej ewangelizacji”, a religijnym umocowaniem dla konkwistadorów oraz białych osadników kolonizujących zamorskie terytoria stał się cytat z Księgi Rodzaju: „Czyńcie sobie... Read More
Prawo rzymskie – dla jednych błogosławieństwo, dla innych trauma
Tekst pochodzi z numeru: 11 (128) listopad 2011 Dr Maciej Jońca* Kazus modelowy W rekordowo krótkim czasie udało się prawo rzymskie opanować Napoleonowi Bonaparte(1769–1821). Tak w każdym razie głosi jedna z licznych legend na temat cesarza Francuzów. Według niej, jeszcze za panowania Ludwika XVI (1754–1793), nikomu nieznany młody Korsykanin, uczeń szkoły wojennej, został wsadzony na... Read More
Civis Romanus sum!
Tekst pochodzi z numeru: 10 (127) październik 2011 Dr Maciej Jońca* Apostoł z „rzymskim paszportem” Wszystkim mieszkańcom Imperium Romanum obywatelstwo przyniósł osławiony edykt cesarzaKarakalli, wydany około 212 r. Wcześniej nieliczni szczęściarze mogący oświadczyć: „Jestem obywatelem rzymskim”, cieszyli się mnogimi przywilejami zarówno w sferze prawa prywatnego, jak i publicznego. Cyceron (106–43 p.n.e.), zarzucając byłemu namiestnikowi Sycylii, Werresowi,... Read More
Historia jednej pomyłki
Tekst pochodzi z numeru: 10 (127) październik 2011 Jacek Dubois* Porwanie Kontrahent zaproponował panu Antoniemu duże zlecenie. Umówili się w mieście. Gdy przedsiębiorca przybył na spotkanie, z zaparkowanego fiata wyszedł mężczyzna. Przedstawił się jako kolega kontrahenta, przeprosił, że tamten nie mógł przybyć, i zaproponował, iż zawiezie przedsiębiorcę do niego do biura. Gdy pan Antoni odmówił,... Read More